Page Text
________________
भविय
1
स्थाने तिरादेशः । प्रा० ४ पाद "शेः किष्टक् मकः " ॥ १। १४२ ॥ इति प्राकृतसूत्रेण फिप्टक्स इत्येतदन्तस्य दो रिरादेशः । प्रा० १ पाद। भवतु जने, बास० । भवास भवादेश पुं० प्रकारे, “सवादी भव
हलाई । " भ० २३ श० १ ० ।
भाभिखंदि) मत्राभिनन्दिन्- पुं० असारोऽशेष संसा र, सरवानिय लक्ष्य दधिदुग्धाम्बुना पुरापाङ्ग मादि ॥१॥ यादनशीले इ० । तथ ाशिक
दो लोभरविना पसरी भगवान् शठः । अभाभिनन्दी स्यारम्भमंगतः ||५|| पुत्रः कृपणे, लोभरतिर्याचाशीलः दीनः सदैवादृटकल्या. णां मत्सरी पत्करासदुःस्थितो भगवानित्यं भीतः राठो मायावी, अहो भाष
सारः, सारवामित्र लक्ष्यते । दधिदुग्ध स्नाम्बून-पुरापरा गनादिभिः। इत्यादिवचसामिननशीलःया
.
(१) अभिधान राजेन्द्रः ।
अफिसमिति
,
बालकाः। द्वा०१० द्वा) । पं०सु० । यो०वि० पं००। दर्श भाभिरय भवामि वास, "कांडांत धम्मं मत्राभिरया । "जीवा० । २४ अधि० । भाभियमभिसंसाराला ०
१३ ३० ।
भवारिय मात्र 'मानव'मा प्रा० ४ पाद भावभासङ्ग नही
यते ।" इा० १४ द्वा०
..
भवाम भवाधम - पुं० । भवानां मध्येऽधमो भवाधमः । म लुग्धकानां भंव सूत्र० १० ५ ० १ ३० । भरिवाभूत्राशय भूत्वाचे स्था०या० भत्रिय-भव्यत्रि "स्वाध्ययमेषु वात्॥२ २०७२ संयुक्रस्य पापूर्व म ति । प्रा० २पाइ। भविष्यतीति भावः । भाविनि वाय० । "जो जीव भविम्रो खलु ।" यः कश्चित् प्राणधारणलक्षणो जीव भविष्यतीति भव्यम् । भावकर्मणोः प्राप्तयोः "भव्य मे ०५१
मानकाल भाविनि करा० १ अधि०२ क्षण। विवक्षितपर्यायभविष्यतीतिभयः विनाअनु स्था। पञ्चा। विशेन परमासादयती तिभयः सिनियर
10
मया ॥५.१७ ॥ इनिक तीरे वस्त्रस्ययः । कर्म० ४ कर्म० । तथा. कामादिपरिणामिका सिडिगमनम् पं० [सं० १ ०
द्वार। ०० ० प्रज्ञा । घ० । "वित्रोहन कुंडरीयाएं । सुखिनाम् । जीवा० २० विश
० भराडरीकाणां
Jain Education International
भव्यस्वरूपमाह
जोगाउ
भगा नियदि मणिया इख तु मे सिद्धि भाइरिणाममा म ति नायव्या ॥ ६६ ॥
भषिय भय्या जितिरह बलु ये सिगमनयोग्यणस्तद्द लांके एसिनियाम्या चलुशब्दस्याचाणार्थस्वात् इहःशाष्यकारार्थः योग्या एव न तुम सिद्धिगामिन एव ।" भव्त्रा वि न सिज्झिम्संनि केह ।" इत्यादि । भव्यत्वे निबन्धनमाह-ते पुनरनादिपरिणामभावतो भवन्ति ज्ञातव्याः । अनादिपारिणामिक भव्य भाव योगाव्या हांत । विवरीया अन्याय कपाई भववस्त्र से पारं गच्छंसु जंति व तहा, तत्तां वि य भावतो वरं ॥ ६७॥ विपरीतास्वमव्यास्तदेव विपरीतत्वमाह-न कदाचिद्भ वायस्थ संसारसमुद्रस्वा वाशब्दस्य विकल्पार्थत्वात् यास्यस्ति वा तथैवेति । कुतो निमित्तादित्याह तन पत्र भवात् तस्मादव अनादिपरियामिकादयश्वमावादिनिभावः । नचरमिनिसाभिप्रायकम अभिप्रायश्च नवमेनावता वैपरीत्यमिति । धा० । विशे० । ननु राम शेचा जीव समानेऽपि नरकि यो विशेषास्तथा भध्यायन्यविशेषोऽपि भविष्यतीति य तारकादिविशेषाः नतु स्वाभाविक मध्यमव्यत्ययाः, तथा भध्यायन्यन्यदि कम्मैजनितस्तदा भवतु को निवारवितान
विशे० सिद्धि मा १२४२ पृष्ठे वलभ्यता गता )
अवस्थित रूपा
सदा अन्य भाव-१२ः स्वः ॥ ६४ ॥ अवस्थिताभावस्य कार्यकारण इयं तस्यानमिवामिका विर्भावात्
कालं परं भावं परानुगमित्वं श्रयन् परस्वभावेन परिणम न् यः स्यात् तत्स्वतः स्वभावतः इतरः अभव्यस्वभाष इति कथ्यते । गाथा-" अनोशं पविसंता दिना श्रोगाम - श्रमस्स । मेलंना वि यच्विं सगसगभावं ण विज ति ॥ १ ॥ " इति भव्यस्वभावार्थो यः ॥ २४ ॥
शून्यत्वं कुटकामा बिना भवेत् । अभय बिनाया न्तापयोगतः ॥ २५ ॥ भव्यभावं बिना भव्यस्वभावमन्तरेण कूटकार्येण सत्का योग भवेत्तु विभा भवेत्तदा भव्यस्वं स्यात् इति । अथ पुनः अभव्यत्वं विना अस्थमा पानीकारयोगःयस्यसंयोगात् इयान्तरता द्रव्याम्ययं जायते यस्मात् धर्मा जी एकावगाहना उपगाढ] कारणेन कार्यक अयः स्वमानयनमधेदिति तदा तरका हेतुता कलानमध्य मध्यस्य स्वभाव गर्भितमेवाऽऽस्ते आमाऽऽ. देः स्वध्यनन्तकार्यजननशक्या भव्य सत्सहकारिसमव धानेन तमस्कार्योपधायकताशक्तिश्च तथाभन्तेति तथाभ पवनसिंग इनि तु हरिमायाः २५० ११ अध्या० " भविज करेण । भव्य जनस्य नि. सूतिकरो जननि मध्यम
•
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016045 |
| Book Title | Abhidhan Rajendra kosha Part 5 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Rajendrasuri |
| Publisher | Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 1652 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary |
| File Size | 60 MB |