Abhidhan Rajendra kosha Part 5

SR No.: 016045
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha
Publication Year: 1986
Total Pages: 1652
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary
File Size: 60 MB

Page 1312

(१२ ) बसन्नावणा अभिधानराजेन्छः।
बसयानुह उच्यते
ज्यं च तदेव नएम् । ती० १६ कल्प । यत्र पुस्तकारूढः कामं तु सरीरबलं, हायइ तवनाणभावणजुभस्स । सिद्धान्तो जातः । कल्प०१ अधि०६क्षण । "बलही. देहावचए वि सती, जह होइ घिई तहा जयइ ।।५२४॥
पुरम्मि जयरे।" (मत्र विस्तः 'पोत्थग' शम्नेऽस्मिने कामं तुः-अवधारणे. अनुमतमेवास्माकं यत्तपोशानभाव.
भागे १९२२ पृष्ठ गतः।) नायुक्तस्य शरीरवलं हीयते, परं देहापचयेऽपि सति यथा- बलभीसंठिय-पलभीसंस्थित-त्रिका "बलभी चउकोणमीसि. धृतिर्मानसावष्टम्भलक्षणा निश्चला भवति तथाऽसौ यतते,
दीहाऊ।" यस्य ग्रामस्य चतुर्वपि कोणषु ईषदीर्घा वृक्षा धृतिबलेन सम्यगात्मानं भावयतीत्यर्थः।
व्यवस्थिताः स बलभीसंस्थितः । वृ०१ उ०२ प्रक०। माह-नत्यं धृतिबलेन भावयतः को नाम गुणः स्यात् . उच्यते
चलपित्त-बलमित्र-पुं० । वीरमोक्षाच्चतुर्थे शतके जाते कसिणा परीसहचम, जइ उहिला हि सोवसग्मा वि। भारतप्रधानराजे, ती०२० कल्प । ति." जं रयणि सि.
दिगो भरहा तित्थंकरो महावीरो तं रवि भवंती. दुदरपहकरवेगा, भयजणणी अप्पसत्ताणं ।। ५२५ ॥
ए अहिसित्तो पालो राया । "पालगराया सद्धि , वयसवं घि धणिय बद्धकच्छो, जो होडमणाउलो तमभहिओ।
ठियाण गंदाणं । मरुयाणं अट्ठसयं , तीसं पुण पूसमिसावं बलभावणाएँ धीरो, संपुममणोरहो होइ।। ५२६॥ ॥१॥ बलमित्तभाणुमित्ता" ति। कृत्स्ना संपूर्ण परीषहचमू मार्गात् व्ययते निर्जरार्थ प. बलय-बलय-न । चक्रवाले, स्था०५ ठा० १ उ० । कटक रिषौदव्याः परीषहाः दादयस्त एष तेषां वा चमूः सना विशेष. औलापाचा स्था०।५०। बलयमिव बलयम् । सा यद्युत्तिष्ठत सम्मुखीभूय परिभावनाय प्रगुणा भवेत् सो.
धक्रत्वात् । प्रश्न०२ श्राश्रद्वार । एकोनविंशे गौणमृषावा. पसर्गाऽपि दिव्याऽऽद्युपसगैः कृतसहायकाऽपि । तथा दुर्द्धर
दे, प्रश्न०२ आश्रद्वार। येन भावेन बलयमिव वकंवदुई पन्थानं सम्यग्दर्शनाऽऽदिरूपं मोक्षमार्ग करोतीति
च चटा वा प्रवर्तते । तस्मिन् , भ. १०० ६ उ० । दुर्घरपथकरस्तथाविधो बेगः प्रसरो यस्याः सा दुर्द्धरप.
सामायारूपे, सूत्र० १७०१३ ० । वृत्ताऽऽकारनद्याथकरवेगा, भयजननी संत्रासकारिणी अल्पसवानां कापु.
दिजल कुटिलगतियुक्तप्रदेशे , सूत्र०२ थु०२० नद्यारुषाणां तामेवंविधामपि स जिनकल्पप्रतिपकामो योधय.
दिवेष्टितभूभागे, प्राचा० १ श्रु० २ ० ५ उ० । यत्रोति । कथंभूतो?-धृतिरेव धणियमत्यर्थ बद्धा का येन स
दकं बलयाऽऽकारेण व्यवस्थितमदकरहिता था पर्ता तथा अनाकुल औत्सुक्यरहितः अव्यथितो निष्प्रकम्पनः
"दुखनिर्गमप्रवेशा। सूत्र. १७०३०३ उ० । तालतमास बलभावनया तां योधयित्वा धीरः सस्वसंपन्नः सन् संपूर्ण
लाऽऽदिषु वनस्पतिभेदेषु, भ. १५ श० । जी०। मनोरथो भवति, परीषहोपसर्गान् पराजित्य स्वप्रतिमा पू. रयतीत्यर्थः।
से किं तं बलया। बलया अणेगविहा पमत्ता तं जहाअपि च
" ताले तमाले तकलि, तेयाली सालि सारकजाणे । घिइबलपुरस्सराओ, हवंति सव्वा वि भावणा एता।
सरले जाति केयर, कंदलि तह धम्मरुक्खे य ॥१॥ तं तु न विजइ सजं, जं घिमंतो न साइ॥ ५२७॥
भुयरुख हिंगुरुक्खे, लवंगरुक्खे य होइ बोधम्ने । सर्वा अप्येताः तपःप्रभृतयो भाषना धृतिबलपुरस्सरा भ. पूयफली खज्जूरी, बोधव्वा नालिएरी य ।।२॥" पन्ति, न हि धृतिबलमन्तरेण पाएमासिकतपःकरणाss.
जे यावले तहप्पगारा सेत्तं बलया । प्रज्ञा० १ पद । धनुगुणाः तास्तथा भावयितुं शक्यन्ते । किवा-सतत्पु. ना साध्य कार्य जगति न विद्यते, यद् धृतिमान् साविकः पु. प्राचा०।झा रुषो न साधयति'सर्व साये प्रतिष्ठितम् ' इति वचनात् ए. पृथिवीनां वेधनेषु घनोदधिधनवातसनुपातलक्षणेषु.स्था. तेन "प्रबोडिछत्ती मण" इत्याविशारगाथाया उपसर्गसहर २ ठा०४ उ.। ति यत्पदं तावितं, बलभावनया उपसर्गसहत्वभावादि.
बलयमयग-बलमृतक-पुं० । बलम्तः संयमावू अश्यन्त:, ति । १०१ उ० २ प्रक० । बलभावनायां बलं द्विविधम्
अथवा-बुभुक्षाऽऽदिना बेबन्तो ये मृतास्ते बलस्मृतकाः । शारीरं. मानसं च । तत्र शारीरमपि बलं जिनकल्पाईस्य शेषजनातिशायिक मेवेष्टव्यम्, तपःप्रभृतिभिस्त्वपकृष्यमाण:
बलम्मरणेन मृतेषु, औ०। स्य यद्यपि शारीरंबलं तथाविधं न भवति, तथापि धृतिब. बलयमरण-बलन्मरण-न. । बलतां संयमानिवर्तमानानां लेनाऽऽस्मा तथा भावयितव्यो यथा महद्भिरपि परीषहोपस. परीषहाउदिबाधितस्वान्मरणं बलम्मरणम् । मरणभेदे, गर्न बाध्यते। विशे।
स्था. २००४ उ०।" बलयं बलयमाणे जो मरणं मरह बलभी-बलभी-खी०। गृहाणामाच्छादने,जी०३ प्रति०४ होणसत्ततया, संजमजोगेसु बलंतोहणसत्ततया जो भकापिछदिराधारे, जं०२षक्ष०।०प्र०। गुर्जरधरियाः
मगो मरर, एवं बलयमरणं, गलं वामप्पणी बले।" नि० पश्चिमभागे राजधान्या, तनाम्तिमो राजा शिलाऽऽदित्यो नाम
पू. ११७.। राजा गजनीपतिनाहम्मीरेखा संपत ४५ वर्षे पराभग्नः रापलयामह-बडवामुख-पु.। मेरोः पूर्वस्यां दिशि महापाता