________________
पाराहग अभिधानराजेन्द्रः।
आराहग जपेहो पमजणं परिछावणं मणवकाए ।
पताते समणाउसो जयाणं तो दिविव्वगातो समुद्दग्ग वि अत्र संयतः सन् मोकस्य आराधको भवति प्रवज्याया वा इसिं पुरेवाया जाव महावाया वायंति तयाणं सब्वे दीवमाराधकः।
दवा पत्तिया जाव चिट्ठति एवामेवसमणाउसो जो जाव "सिकेउवसं पध्मो, अरहते केवमित्तिजावणं ।
अम्हं पव्वत्तिए समाणे बदणं समणाणं बहूणं अणइत्तो एगयरेणं वि, एएण आराहेउ होई ॥२०॥
जस्यिय गिहत्याणं नो सम्म सहति एमएं मए पुरिसे "लज्जाई गारवेणं य, बहु सुयमयेण वावि दुच्चरिय।
सव्वविराहए पामते समणाउसो जयाणं दिब्विगावि जेन कहति गुरूणं, नहुते आराहगा हुंति ॥ ए॥
समुद्दगावि शसि पुच्चपुरो वायंति तयाणं सच्चे दावपंच महव्वय सव्वय, संपुरम चरित्त सीलसंज्जुत्ता।
दवा पत्तिया जाव चिठंति एवामेव समणानसो जे अम्हे जहतह मया महास, हवंति आराहग समाणं ॥२७॥
पव्वइए समाणे बहूणं समणाणं । बहूणं अम्म उत्थिपमिमासुसीह निक्कीलियासु, गोरे अनिगाहा ईसु ।
यगिहत्याएं सम्मं सहइ एसणं मए पुरिसे सब्बाराहे बब्बीह अब्नंतर एवं, जयतवे समणु रन्ना॥४०॥
पपत्ते एवं खलुगीयमा! जीवा आराहगा विराहगा अवि हनशीला पारा, पमिवन्ना जेय उत्तम अहूं।
वा नवंति एवं खनु जम्बू समणेणं जगवया महावीरेणं पुब्बिलाणयमाणय नाणया आराहणा चेव ॥४१ ।
एकारसमस्स अज्य णस्स अयमढे पहात्तेतिबेमि । जह पुबह अगमाणा, करण विहिणोवि सागरोपोओ।
ज्ञाता० । अ०११ । तीरासनं पावई, रहिलं अवलगाइहिं ॥४॥
व्या। अयैकादशंविवियते अस्य च पूर्वण सहायं संबन्धः तहसुकरणो महेसी, ति करण आराहउ धुवं होई ।। पूर्वच प्रमाद्य प्रमादिनोर्गुणहानिवृष्मिकणावनार्थावक्ता अहलहई उत्तम हुँतं, अइसानं नणं जाणं ॥४३॥ विहतु माराधनविराधनान्यां तापच्यते इति संबकमिदं आराधकत्वं विराधकत्वं च ज्ञाताऽध्ययने-यथा.
सर्व सुगम नवरं । आराधका ज्ञानादिमोकमार्गस्य बिराधका एकारस मस्त के अहे परमत्ते एवं खलु जम्बू तेणं
अपितस्यैव (जयाणमित्यादि) दीविश्वगा प्याजीपसंभवा
ईषत्पुरेवाताः मनाक् सचेह वाताश्त्यर्थः पूर्वदिसंबंधिनो वा कालेणं तेणं समएणं रायगिहे पयरे सामी समोसदे
पथ्यावाता वनस्पतीनां सामान्यनहिता वायवः पश्चाद्वातावा गोयमा ?। एवं बयासी कहणं ते ! जीवा आराहगा मंदाः शनस्संचारिणः महावाता लहंगवाता वांति । तदा विराहगा वा नवंति सेजहा नाम ए एगास समुद्दकुरसि अस्पगश्यत्ति ) अप्यके केचनाऽपिस्तोका इत्यर्थः। (जुम्मत्ति) दाव दवानामा रुक्खा पत्ता किएहा जाव निजरंव
जीर्णा श्व जीर्णाः क्रोमपत्रादि शाटनं तद्योगात्तेपिक्रोमा
अतएव परिशाटितानि कानिचिश्च पांमूनि पत्राणि पुष्पफलानूया पत्तिया पुफिया फलिया हरियग रिरिज्माणा
निच येषांतेतथाशुष्क वृक्तकश्चम्बायंतस्तिष्ठति इत्येष दृष्टांतो। सिरीए अतीव जवसोजेमाणा चिट्ठति जयाणं दीविच्च
योजनात्तस्यैवं। पवामवेत्यादि ( अन्ननस्थियाणन ) अन्यग्गाशसिं पुरे वाया पच्छा वाया मंद मंदं वायं वायति यूयिकानां तीर्थान्तरीयाणां कपिलादीनामित्यर्थः दुरवचनातदाणं बहवे दावदवा रुक्खा पत्तिया जाव चिहति अप्पे
दीनुपसर्गान् नो सम्यक् सहत ति (एसणंति) एवंच नूत
एषपुरुषो देशविराधको ज्ञानादिमोकमार्गस्य। श्यमत्र विकल्प गतिया दावदवरुक्खा जुलाजोमा परिसामय पंकर पत्त
चतुष्टयोप भावना यथा। दावदवक्तसमूहः स्वजापतो द्वीपपुप्फफलासुक रुक्ख विव मिलायमाणा चिट्ठति एवा वायुनिः बहुतरदेशैः स्वसंपदासमृधिमनुनवांत देशेनचा मेव समणानसो जे अम्हाणं निग्गयोवा जाव पव्वात्ति समृद्धि समुभवायुनिश्च देशैरसमलिं देशेनच समृकि एसमाणे बहूर्ण समणाणं ४ सम्म संहति जाव अहिया मुभयेषांच वायूनामनावे समृध्यन्नावमुभय सजावेच सर्वतसेति बदणं अण जात्ययाणं बहूर्ण गिहत्थाणं
स्समृद्धि मेवं क्रमेण साधुः कुतीर्थिकगृहस्थाना पुर्वचनादी.
न्यसहमानः कांतिप्रधानस्य ज्ञानादिमोकमार्गस्य देशतोविराणोसम्म सहति जावनो अहिया सेति एसणं मए पुरि
धनां करोति श्रमणादीनां बहुमान विषयाणां पुर्वचनादि से देस विराहए पमत्ते समणानसो जयाणं समुद्दगाइसिं कमणेन बहुतरदशानामाराधनात् श्रमणादिर्वचनानां पुरे वाया पच्छा वाया मंदवाया महावायावायति तत्तेणं त्वसहने कुतीर्थिकादीनां सहने देशानां विराधनेन देशत बहवे दावदवा रुक्खा जुबाजोमा जावमिझायमाणा
पव आराधनां करोति । उन्नयेषामसहमानो विराधनायां
सर्वथातस्यवर्तते । सहमानश्वसर्वथाराधनायामिति ॥ चिट्ठति ! अप्पे दावदवा रुक्खा पत्तिया पुफिया फनिया शहपुनर्विशेषयोजनामेवं वर्णयति ॥ जाव नवसोनेमाणा चिट्ठति एवामेव समणानसो जे (जह दावदवतरुणमेवं, साहु जहेह दीविव्वा वाया तहसअम्हं निग्गयोवा २ पव्वति समाणे बदणं अबलात्थ
मणाश्यसपक्वधयणाश्दुस्सहाई।।जहासमुद्दयवाया तहण
तित्था कम्यवयणाई।कुसुमाईसंपयाजहसिवमग्गा राहणागिहत्याणं सम्म सह निबहणं समणाणं समणीणं
तहोशाजहकुसुमाण विणासोसिवममा विराहणातहनिया। नो सम्मं सहति । एसणं मए पुरिसे देस पाराहए। जहदीववायुजोगे बहुश्ही ईसियमणिट्टी ॥३॥तहसाहाम्मय
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org