Abhidhan Rajendra kosha Part 1

SR No.: 016041
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha
Publication Year: 1986
Total Pages: 1064
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary
File Size: 38 MB

Page 427

(२५) अडविदेसदुग्गवास
अभिधानराजेन्द्र
प्रणइवरसोमचारुरूव अडविदेसमुग्गवासि(ण)-अटविदेशदुर्गवासिन्-पुंग अटवीदेशे पस्य एकदेशस्य वा. एकादिपदात्मकस्यापक्रमणमवस्थानं, शे जलस्थत्रदुर्गरूपेषु दुर्गेषु वसति चौरादौ, प्रभ०३ शानद्वारा पस्य तु सादिपदसनातरूपस्यैकदेशस्योर्दै गमनं यस्यां रच. अडवि (वी) वास-अटवि (वी) वास-पुंगअरण्यवसने, नायां सा समयपरिभाषया पक्रान्तिरुच्यते। इत्युक्तनिकाक्तिम" उब्धिम्गअप्पया असरणा प्रमयीवासं उचेति " प्रम | त्यां तपोरचनायाम, विशे० । प्राधा
प्रज-मान्यत्व-न । धनपतित्वे, तस्य सुखकारणत्वात अमसहि-अष्ट (ष्टा) षष्टि-खी अष्ट च षष्टिश्च, अष्टाधि- सुखभेदे च । स्था० १० ना०। का वा षष्टिः । ( अमस ) अष्टाधिकपटिसंख्यायाम, "विम- प्रादयेज्या-साराभायः क्रियमाणा ज्या पूजा आयेज्या,प्रा. सस्सणं अरहो श्रमसाहसमणसामस्साओ"स०६एसमा कृतत्वात 'अकेज' ति। धनिकतसत्कारे, स्था०१० ग०। अमाडो-देशी-तथेत्यर्थे, दे० ना० १ वर्ग।
अहोरुग-प्रर्दोरुक-पुं० । अर्ध करुकाद विभजतीति निरक्तादअमित-अटिल-पुं०। चर्मपकिनेदे, प्रशा०१ पद । जी।
कोरुक। साध्वीनामौपग्रहिकोपधिविशेषे, ध०३ अधिक। "अडो-देशी-कूपे, दे० ना० १ वर्ग।
कोरुगो उ दोरिह वि गिपिहउ गदए कमीभागं" भोरुकोअडोलिका-अटोलिका-स्त्रीयवनाम्नो राज्ञः पुत्र्यां गर्दभराज- पि तौ द्वावपि अवप्रडानन्तकपडावुपरिष्टाद् गृहीत्वा सर्व क. स्य नगिन्याम, वृ०१०।
टीभागमासादयति। सच मझचसनाकृतिः केवलमुपरि ऊरुद्धये प्रहक्ख-विप-धा प्रेरणे, तुदा०, उभ०, सक०, अनिद “विपे
च कशाबद्धः। वृ० ३ उ० । नि० चू। पं0 40। गंजत्थाडपख" ॥ET१४ात
. अण-अव्यानर्थे, "श्रण णाई ममर्थे"IG||१०|एतो अक्खड़, विपति । प्रा०।
नप्रर्थे प्रयोक्तव्यौ ।"अण चितिश्रममुणंति" प्रा०। अड़िया-अडिका-स्त्री० उपदेशमात्ररूपे शास्त्रानिबद्ध महानां अण-अण-न० । कुत्सिते, कुरिसतत्वादणन्ति कुत्सितानि करकरणविशेषे, विशे। श्रा० म०।
णानि शब्दयन्ति; अणन्स्यनेनेति व्युत्पत्ती। पापे. विशे० आ. अल-अर्ध-न० ऋध-धम् । "श्रद्धमूर्धाधेऽन्ते या" ।।२। म०। प्रणवणेति दण्डकधातुः । अणति गच्चति तासु तासु यो. ४१॥ इति सूत्रेण संयुक्तस्य वा ढः । प्रा० ।
निषु जीवोऽनेनेति । पापे, आ० म०वि० भ० । शब्दकरणगाआदय-त्रि०। श्रा-प्यै-क; पृषोगयुक्त, विशिष्टे च । वाच० । ऋ.
ल्यादिमदाने, तं०। अणत्यनेन जन्तुश्चतुर्गतिकंसंसारामित्यणम् ।
कर्मणि, आना०१ श्रु०५१०१ उ०। शब्दे, गतौ च । विशे। अण संग परिपूर्णे, नि । औ० । धनधान्यादिभिः परिपूणे, भ०२
रणेत्यादि दएककधातुः । अणन्तीवाऽविकलहेतुत्वेनासातवेद्य ०५० समृरु, न. २० ३२ उ०। स्था० । धनवति,
नरकाद्यायुक शब्दयन्तीत्यणाः । क्रोधादिषु चतुर्यु कषास्थाएगा मइतिचा संथा।
येषु, विशे। प्रकृअक्कली-देशी-कट्यां हस्त (पाणि) निवेश, दे० ना०१ वर्ग । अन-न० । एकदेशेन समुदायस्य गम्यमानत्यादनन्तानुवन्धिषु अक्खेत्त-अर्धकेव-न। अहोरात्रप्रमितस्य केत्रस्य चशेण क्रोधादिषु चतुर्यु कषायेषु, विशे० । “अण दस नपुंसित्थी-वेयं सहयोगमश्नुवत्सु नक्षत्रषु, चं० प्र०) अमकेत्राणि नकत्राणि षट् ।
नक्कं च पुरिसवेयं च" विशे० । मा० म०प्र० । तद्यथा-नुसरानाद्रपदा, उत्तराफाल्गुनी, उत्तराऽऽपाढा, रोहि- अनस-नाशकटे, अन श्व अनःशरीरे, तस्याऽन्तरात्मसारथिणी, पुनर्वसु, विशाखा चेति। चं०प्र० १० पाहु।
ना प्रवर्तनीयत्वात् । जै० गा० । अग-अाढ्य-त्रि०। युक्ते, परिपूर्ण च । पंचा०१२ विव० "सं
ऋण-नाव्यवहारकदेयद्रव्ये, का० १ श्रु०१८ अ०। अष्टप्रकारे जमतबगस्स उ, अविगप्पेणं तहकारो"प्रा०म०वि०। ।
कर्मणि, उत्त०१०। श्राप । अकरत-अर्वरात्र-पुंग अर्द्ध रात्रे, अन् समा० । निशीथे, “अ- अणड-अनति-अन्य० । अतीति अव्ययमतिकमाथे, न अति कुरते मागतो दारं मग्गर" प्रा० म०द्वि० ।
अनति । अनतिक्रान्ते, तं०। अवाज-अतृतीय-त्रिकाब० ब०।अर्क तृतीयं येषां तेऽई
अणकमणिज-अनतिक्रमणीय-त्रि०। व्यजिचारयितुमशतृतीयाः । अवयवेन विग्रहः, समुदायः समासार्थः। (अढाई )
क्ये, “अणकमणिलाई वागरणा" भ० १५ श०१०। सायोः , जी० १ प्रति० । प्रज्ञा ।"अवारजंगुन्नम्गहणमुस्सेहं" मं०रा०। प्रा०म०।
अणइप्पगम-अनतिप्रकट-नि० । अनतिप्रकाशे, ध०१अधिक। प्राइजदीव-पर्वतृतीयद्वीप-पुं०म तृतीयं येषां ते तृती- अबइवत्तिय-अनतिपत्य-अब्य० । अनतिक्रम्यत्ययें, "अणश्वयाः, ते च ते द्वीपाश्चेति समासः। अतृतीयद्वीपाः। जम्बूद्वीप- तिय सबसि पाणाणं" प्राचा०१७.६ अ०५०। धातकीखण्डपुष्करालकण साडीपट्टये,भ० ९ श० ३००। अणश्वर-अनतिवर-न० । प्रधाने, न विद्यतेऽतिबरं यस्मात्तप्राइजदीवसमुदतदेकदेसजाग-अतृतीयद्वीपसमुफ्तदे- दनतिवरम् । सर्वश्रेष्ठ, प्रौ। कदेशभाग-पुंग जम्बूद्वीपधातकीखएकपुष्कराद्वीपलवणस
अणश्वरसोमचारुरूव-अनतिवरसोमचारुरूप-नि० । अतीव मुबकासोदधिसमुषाणां विवक्विते भागे, "साहारणं पञ्च मा
अतिशयेन सोम रष्टिसुभगं चारु रूपं येषां ते तथा । यहा-- वाजादीवसमुदतदेकदेसजाए होज्जा" भ० एस० ३ ०।।
तीति अव्ययमतिकमार्थे, न अति मनति, सौम्यं च तच्चारुच . प्रजापति- पक्रान्ति-स्त्री० । अर्द्धस्याऽसमप्रधिभागरू-
सौम्यचाक, सौम्बचारुचतपंच सौम्यचाररूपम्, बरं च तत्सौ. II सौखमाari
a rm
-