Abhidhan Rajendra kosha Part 1

SR No.: 016041
Original Sutra Author: N/A
Author: Rajendrasuri
Publisher: Abhidhan Rajendra Kosh Prakashan Sanstha
Publication Year: 1986
Total Pages: 1064
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Dictionary, Dictionary, & agam_dictionary
File Size: 38 MB

Page 180

अइत
पर्वणि
रात्र पर्वणि गते द्वितीयः तृतीया पञ्चमो विसतितमे धतुविशतितमे इति । अवमरात्रश्च कर्ममासद्वयमपेक्ष्य चन्द्रमास चिन्तायां चन्द्रमासा यस्तो वर्षाकालस्य श्रवणादिरित्युक्तं प्राकअ संतमारा ये चाय अपरात्रा जयन्ति तदेतत् प्रतिपादयति ॥
बचे वय असा आश्थाओ हवंति माणाहि । दच्चेव ओमरणा. पंदाहि हवंति माणा ।। १ ।। अतिरात्रात आदित्यमय किमुक्तं भवति आदिमा सानपेक्ष्य कर्म्ममा सचिन्तायां प्रतिवर्षे पट् अतिरात्रा नवन्तीति (माणादि) जानीहि । तथा पट् अवमरात्रा प्रवन्ति चन्द्रात् चचन्द्रमासमासवितायां प्रति संस
षट् श्रवमरात्रा भवन्तीत्यर्थ इति (माणादि) जानीहि तदेवमुक्ता अवमात्रा अतिरात्राश्च चं० प्र० १२ पाहु० | ज्यो० | सू० प्र० ॥ अ (ति) रसिला अतिरक्तकम्बल शिला श्रीम दरपवर्तस्योत्तरस्यां दिशि वर्तमानायामभिषेकशिलायाम " दो अहरत्त कंबल सिलाश्रो " स्था० २ ठा० । भरा-चिराखी विश्वसेनभायां शान्ति जिनेन्द्रस्य मा तरि, ती० एक० । श्राव० स० । प्रव० ।
66
अ (ए) रावण - ऐरावण- पुं० इन्द्रगजे, को० । अ (त) रिच अतिरिक्त ० अति-रिव-क-प्रतिशयि श्रेष्ठे मिले ये च त भेदे अतिरिमथापि यद् भवेदिति भाषाः । यस्य यावत्प्रमाणं युक्तं ततोऽधिकवे, वाच । श्राचा० । अधिके, स्था० २ ठा० १२० । अतिप्रमाणे, स० [ सूत्र० । अतिरेके, प्रश्न० सं०५ द्वा० । भाव- श्रतिशये आधिक्ये च नवाच । नि०चु० ।
( ११ ) अभिधानराजेन्द्रः ।
अ (ति) रिवसिस अतिरिक्तशय्याशनिक धुं० अतिरिक्ता अतिप्रमाणा या सामानि च पीठका शय्या वसतिरासनानि दीनि यस्य सन्ति सोऽतरिकशासनिःस विस्थाने सातिरिकायां शय्यायां पालादिरूपायाम न्येऽपि की टिकादयः ( कार्पेटिकादयः ) आवासयन्तीति तैः सहाधिकरणत्वाद समाधिस्थानमेव सहाधिकरणसम्भवादासमायोजयतीति स० दशा० आ०० प्र० अरुमाय- अचिरोत- मित्रमुरा० प्रथमोदिते अरुग्गए वि सूरे " उत्त० ३ श्र० । श्रइरुमायसमभ्गसुणिद्धचंदद्धसंठियणिडाला " नं० ।
। । श्रा०० ।
66
अरु प्रतिरूप पुं० अतिक्रान्तो रूपम् रूपयर्जिते परमेम्बरे, बाच० ( एतन्निराकरणमन्यत्र) भूतभेदे च प्रशा०१ पद । अ (ति) रेग अतिरेक-पुं० अति-रि-प-भेदे. प्रा
66
""
धान्ये, वाच० । श्रतिशये, जी० ३ प्रति० २३० । श्राधिक्ये, ज्ञा० १ अ० । अरेरेहंत सरिसे अतिरेकेण राजमानस्सन् सदृशः कल्प० । कर्मणि - घञ् । श्रधिकतरे, कल्प० । भति) रेगसंजय- अतिरेकसंस्थित-त्र अतिरेकेण सं स्थितं यस्य सः। प्रतिशायितया संस्थानवति, “कयली खंभा इरेगसंठिए " जी० ३ प्रति० ।
66
-
و''
[च] - प्रथिरे अन्य विस्वव्ययस्य न०त०] स्तोकं काले, " अचिरेण सिद्धिवासायं ०८० विशे
55
विसाया
66
-
अरोस अतिशेष पुं० अतिरातिकोथे, "अहरोसो अहतोसो अरहासो बुजदि संवासो अम्भो य पेसो पंच वि गुरुयं पि लहुयं पि " ध० र० ।
,
[ चि ] रोवबाग अधिरोपपत्रक-००० ि
रजाते, श्र० ५ श्र० । अइरोहिप प्रतिरोहित-००० प्रकाशिते, स्फु श्रव्यवहिते च वाचः ।
अ [ति ] लोप-अतिलोप- बि० अतीय रससम्प
उत्त० ११ श्र० ।
[ति ] वइत्ता प्रति ( व्रज्य ) पत्य-श्रव्य ० अति-पत्-व्रज्वाक्त्वा ल्यप् । श्रतिक्रम्येत्यर्थे, शा०५ अ० प्रविश्येत्यर्थे च प्रश्न०
आश्र० ३ द्वा० ।
अ- अतिवर्तन २० उलने चाचा० १५०८५५०६४० ॥ [] - प्रतिपातिन् ० अती पा तयितुं शीलमस्य । हिंसके, सूत्र० १० ५ ० ।
[ति ]
बाइसा प्रतिपानपि श्र० अति-पत-शीलाऽर्थे तृन् । प्राणिनां विनाशनशीले, णो पाणे श्रश्वाइत्ता भवइ
G
35
स्था० ३ ठा० २ उ० ।
अतिपात्य-अध्य० अनि पत्या स्यप् प्राणिनो विनाश्ये त्यर्थ, स्था० ३ ठा० १३० । अवाश्यप्रतिपातिक प्रतिपतनमतिपातस्स विद्यते यस्य सोऽतिपातिकः । प्राणयुपमर्दके, सूत्र० २ श्रु० १ ० । अवाइया प्रतिपातिकां स्त्री० अतिक्रान्ता पातकमतिपातिका निर्दोषायाम्, पापाद् दूरीभूतायाम्, आचा० १ ० प्र० ।
[ति ] वाएमाण अतिपातयत् त्रि० प्राणिम उपमर्दयति सूत्र० १० श्र० ।
।
अ ( ति ] वाय- अतिपात पुं० अतिपतनमतिपातः । प्रा। विभ्रंशे, रापमने सूब० २५०१० विशे, स्था० ५ ० वि नाशे, सुत्र० १० १० ० पा० । प्रतिवाद - पुं० [अत्यन्तकथने, वाच० । पुं० वेगवद्वर्षणे, प्रवास प्रतिवर्ष ० अतिशय वेगवणे, प्र०३ २०९४० अह (ति) बाहर अतिव्याप्रात शि० यप्रांत धा दिविशिष्टे, वृ० ४ ० ।
[ति) बिल अतिविषम० विदितागमसद्भावे, "व म्हार (ति) विज्जो णो परिसंजलिजा" श्राचा०१ श्रु०४ अ० [वि] विषय प्रतिविषय-पुं० प्रलप ट्ये, तं० ।
अइ [ ति ] विसाया- अति [ विस्वादा] [विषयगा] [वृषाका] [विषाचा] रिपादाखी० अतिविषादाः दावास्वात् १ यद्वा अतीत्यतिक्रान्तो गतोऽकार्थ्यकरणे विषादः कोनो यासां तास्तथा २ यद्वा अतीति भृशं विषमतिविषम् श्रासमन्ताद् ददति पुरुषाणां विरक्ताः सत्यः सूर्यकान्तावदिति अतिविषादाः ३ यद्वातीति भृशं वीति नानाविधः स्वादो ला-म्पत्यं यासां ता अतिविस्वादास्तथा ४ अतिविषयगा अतिविषयात् प्रबललाम्पट्यात् पष्ठीं नरकपृथिवीं गच्छन्ति चकब
-
-
-
-