________________
શબ્દકોશ
પ્રધ્વંસાભાવ :
આગામી પર્યાયમાં
વર્તમાન પર્યાયનો અભાવ. પ્રપત્તિ : શરણભાવના, શરણાગતિ. પ્રપાત ઃ ખૂબ ઊંચેથી પડવું. (ઝંપાપાત) પ્રબંધ ઃ ગોઠવણ, વ્યવસ્થા. ચાર પ્રકારની વિકથાની પ્રવૃત્તિ. પ્રબુદ્ધ : બોધ પામેલું. જ્ઞાનની ઊંચી
કક્ષા.
પ્રબોધ : ઉત્તમ બોધ, ઉપદેશ, જાગૃતિ. શિખામણ. પ્રભવસ્થાન : ઉદ્ભવસ્થાન, ઉત્પત્તિ
સ્થાન.
પ્રભા : યોગની સાતમી દૃષ્ટિ.
પ્રભાકરઃ સૂર્ય. પ્રભાવના ઃ શાસનની ઉન્નતિનું પ્રવર્તન,
તપસ્વી, સંઘ આદિનું બહુમાન. પ્રભુતા સામર્થ્ય, શક્તિ, ઐશ્વર્ય, વૈભવ, ગૌરવ, અધિકાર. (પવિત્રતા)
૪૦૫
પ્રભુત્વ : સ્વામીત્વ, પ્રભુતા. પ્રકૃતિ : વગેરે, ઇત્યાદિ.
પ્રમત્તદશા : પ્રમાદ, અન્ય વિકલ્પ સહિત દશા.
પ્રમત્તવિરત : છઠ્ઠું ગુણસ્થાનક જ્યાં (આત્મભાન) કંઈ પણ વિકલ્પ કે પ્રમાદ છે. પ્રમત્ત સંયત ગુણસ્થાન)
પ્રમાણ ઃ યથાર્થ જ્ઞાનનું સાધન. માન્ય રાખવું. અનેક ધર્મ-લક્ષણ દ્વારા વસ્તુઓનો વિસ્તારથી કરવામાં
Jain Education International
પ્રમોદ
આવતો નિર્ણય, જે આગમ પ્રમાણ
છે.
નિયમનું
પ્રમાણદોષ : આહારના ઉલ્લંઘન કરવાનો દોષ.
પ્રમાણગત : તર્કશુદ્ધ, પુરાવાઓથી પૂર્ણ.
પ્રમાણગ્રંથ : પ્રમાણિત ગ્રંથ. પ્રમાણાંગુલ : એક જાતનું માપ, આઠ વખત જ્યના મધ્યભાગની જાડાઈ જેટલી લાંબી તેનાથી થાય તે ઉત્સેધાંગુલ, તેનાથી ૪૦૦ ગણું લાંબુ અઢીંગણું પહોળું તે એક પ્રમાણાંગુલ.
પ્રમાતા : (આત્મા) મા-ની મા, નાનીમા. પ્રમાતા : વિશેષપણે પ્રમાણથી પ્રમેયનું
જ્ઞાન મેળવનાર, જીવાત્મા. પ્રમાતામહ : માતાના દાદા. પ્રમાત્વ ઃ યથાર્થજ્ઞાન. પ્રમાદ : આળસ, અસાવધાની, બેદરકારી, બેધ્યાન, દોષ, સવિશેષ અસત્ પ્રવૃત્તિમાં પ્રવર્તન. ધર્મમાં પ્રમાદ કે અનાદર.
પ્રમાર્જન : સાફસૂફી કરવી, વસ્ત્ર, પાત્ર જોઈને લેવા.
પ્રમેય : પ્રમાણ દ્વારા સિદ્ધ કરવા જેવું. સિદ્ધ કરવા યોગ્ય વસ્તુ. પ્રમોદ : આનંદ, હર્ષ, પ્રસન્નતા, સુખ, અન્યના ગુણ જોઈ થતો પ્રશંસાભાવ. ચાર ભાવના માંહેની એક
ભાવના.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org