________________
શબ્દકોશ ૩૭૯
દત્ત ત્રિજગતઃ ત્રિલોક, આકાશ, પૃથ્વી, | યજ્ઞની વેદી. જૈનદર્શનમાં જુદો પાતાળ, મધ્ય, ઊર્ધ્વ.
અર્થ છે. સાધુસાધ્વીજનોની ત્રિતાપ: આધિ, વ્યાધિ, ઉપાધિ. કુદરતી હાજતની ક્રિયા. ત્રિદશઃ દેવ, અમર, સુર.
થાણાંગઃ એ નામનું એક અંગસૂત્ર. ત્રિદંડ: મન, વચન, કાયા એ ત્રણ દંડ. થાપણમોસો : કોઈની થાપણ મૂડી
ત્રણેનો સંયમ કર્યાની નિશાની રૂપ ચોરી લેવી, પાછી ન આપવી.
દંડ. સાધુજનો રાખે છે. થાપનાચાર્યઃ જૈ.સં. ગૃહસ્થને ત્રિદોષઃ વાત, પિત્ત, કફનો પ્રકોપ, સામાયિક જેવી વિધિ માટે ગુરુના સંનિપાત, સનેપાત.
પ્રતિકની સ્થાપના. ત્રિધા : ત્રણ પ્રકારે.
થાવર: સ્થાવર, ખસી ન શકે તેવું. ત્રિપદી: ત્રણ પદોવાળું, ઉત્પાદ વ્યય. ! થાવર નામકર્મઃ જે કર્મના ઉદયથી ધ્રૌવ્ય.
સ્થાવરપણું મળે. એકેન્દ્રિયાદિ ત્રિપિટકઃ સૂત્ર, વિનય અને અભિધર્મ જીવો.
એ ત્રણ પ્રકારનો બૌદ્ધધર્મના | થીવર : સ્થવિર વૃદ્ધ. (દઢ મક્કમ) ગ્રંથોનો સમૂહ.
થીણદ્ધિ: ઘોર નિદ્રા, ઉંઘમાં પણ કામ ત્રિશલાઃ ભગવાન મહાવીરના માતા. કરી આવે છતાં તેને ભાન ન હોય. ત્રિશંકુ : મધ્યમાં લટકી જનારો. ત્રુટિ: ક્ષતિ ખામી. તંગદોષઃ ચામડીનો દોષ. દક્ષ: નિપુણ, કુશળ, પ્રવીણ, હોશિયાર, ત્વગિન્દ્રિયઃ ત્વચા રૂપ સ્પર્શેન્દ્રિય. ડાહ્યું, શાણું. ત્વરાઃ ઉતાવળ.
દક્ષિણા: બાહ્મણ કે ગુરુને જનોને ત્વરિતઃ ઉતાવળે કામ કરવું. વેગીલું. | અપાતી ભેટ.
દક્ષિણાભિમુખઃ દક્ષિણ દિશા તરફ
મોઢાવાળું. થકાવટઃ થાક, શ્રમ. થાક લાગવો. | દખમું: પારસીઓનું સ્મશાન. થડક (થડકો): ગભરાટ. ડરવું. ભય | દગો: કપટ, પ્રપંચ, છેતરવું, છેહ લાગવો.
દત્તઃ આપેલું. થડોથડઃ લગોલગ, અડોઅડ. દત્તઃ ગત ઉત્સર્પિણી કાળના થયેલા એ થનગન: નાચવાનો અવાજ.
નામના આઠમા તીર્થંકર. થિંડિલ - ઈંડિલ: યજ્ઞ પ્રણાલિ પ્રમાણે | દત્તઃ નવ માંહેના એ નામના સાતમા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
