________________
अवड-अवस्थय संक्षिप्त प्राकृत-हिन्दी कोष
७९ अवड पु[दे] कूप । बगीचा ।
। अवणी देखो अवणि । °सर पुं [°श्वर] अवडअ पु [दे] चञ्चा. घास-फूस का पुतला, भूमिपति ।। तृण-पुरुष ।
अवणी सक [अप+नी] दूर करना, हटाना। अवडंक पु [अवटंङ्क] प्रसिद्धि, ख्याति । अवणीय वि [अपनीत] दूर किया हुआ। अवडक्किअ वि [दे] कूप आदि में गिरकर अवणीयवयण न [अपनीतवचन] निन्दावचन। मरा हुआ, जिसने आत्म-हत्या की हो वह ।। अवणोय पुं [अपनोद] अपनयन । अवडाह सक [उत् + क्रुश्] ऊँचे स्वर से अवण्ण न [दे] अवज्ञा । रुदन करना।
अवण्णा स्त्री [अवज्ञा] तिरस्कार । अवडाहिअ न [दे] ऊँचे स्वर से रोदन । वि. अवण्हअ [अपह्नव] अपलाप । उत्कृष्ट ।
अवण्हवण न [अपह्नवन] अपलाप । अवडिअ वि [दे] खिन्न, परिश्रान्त ।। अवण्हाण न [अवस्नान] साबुन आदि से । अवडु पुं[अवटु] कृकाटिका, घंटी या घांटी, स्नान करना। कण्ठमणि ।
अवतंस देखो अवयंस - अवतंस । अवडुअ पु [दे] उलुखल ।
अवतंस पुं. मेरुपर्वत । अवडुल्लिअ वि [दे] कूप आदि में गिरा हुआ। अवतंसिय वि [अवतंसित] विभूषित । अवड्डा स्त्री [दे] कृकाटिका, घट्टी, गर्दन का | अवत? वि [अवतष्ट] तनुकृत, छिला हुआ । ऊँचा हिस्सा।
अवतट्टि देखो अवयट्ठि = अवतष्टि । अवड्ढ वि [अपाध] आधा। आधा दिन । अवतारण न उतारना। योजना करना ।
आधे से कम । °क्खेत्त न [°क्षेत्र] नक्षत्र- अवतासण न [अवत्रासन डराना । विशेष । मुहूर्त-विशेष ।
अवतित्थ न [अपतीर्थं] खराब किनारा । अवण [दे] पानी का प्रवाह । घर का अवत्त वि[अव्यक्त] अस्पष्ट । कम उमर वाला। फलहक।
असंस्कृत । पुं. देखो अवग्ग । अवण न [अवन] गमन । अनुभव ।। अवत्त वि [अवात] पवनरहित । अवणण देखो अवणयण ।
अवत्त वि [अवाप्त प्राप्त, लब्ध । अवणद्ध वि [अवनद्ध] संबद्ध । आच्छादित । अवत्त न [अवत्र] आसन-विशेष । अवणम अक [अव + नम्] नीचे नमना। अवत्तय वि[दे] विसंस्थुल, अव्यवस्थित । अवणमिय वि [अवनत] अवनत ।
अवत्तव्व वि [अवक्तव्य] अनिर्वचनीय । सप्तअवणमिय वि [अवनमित] नीचे किया हुआ, भंगी का चतुर्थ भंग । नमाया हुआ।
अवत्तिय न [अव्यक्तिक] एक जैनाभास मत, अवणय वि [अवनत] नमा हुआ।
निह्नवप्रचालित एक मत । वि. इस मत का अवणय पुं [अपनय] अपनय, हटाना । निन्दा। अवणयण न [अपनयन] हटाना, दूर करना। अवत्थंतर न [अवस्थान्तर] भिन्न अवस्था । अवणाम पुं[अवनाम] ऊर्ध्वगमन ।। अवत्थग वि [अपार्थक] व्यर्थ । असम्बद्ध अर्थअवणि स्त्री [अवनि पृथिवी ।
वाला। अवणिद पुं[अवनीन्द्र] राजा ।
अवत्थद्ध वि [अवष्टब्ध] अवलम्बन-प्राप्त । अवणिय देखो अवणीय ।
अवत्थय वि [अपार्थक] निरर्थक ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org