________________
विणइत्त-विणिज्जरा संक्षिप्त प्राकृत-हिन्दी कोष
७४१ विणइत्त वि [विनयवत] विनयवाला । । विणास पुं विनाश] विध्वंस । विणइत्तु वि [विनेतृ] विनीत बनानेवाला । विणासग वि [विनाशक] विनाश-कर्ता । विणइय वि [विनयित] शिक्षित किया हुआ। विणि° देखो विणी। विणइल्ल देखो विणइत्त।।
विणिअंसण न [विनिदर्शन] खास उदाहरण । विट्ठ वि [विनष्ट] विनाश-प्राप्त । विणिअंसण वि [विनिवसन] वस्त्र-रहित । विणड सक [वि+नटय, वि + गुप्] विणिइत्त देखो विणइत्तु ।
व्याकुल करना । विडम्बना करना। विणिउत्त वि [विनियुक्त] कार्य में प्रवर्तित । विणण न [वान] बुनना ।
विणिओग पुं [विनियोग] उपयोग, ज्ञान । विणभ सक [खेदय्] खिन्न करना ।। कार्य में लगाना । लेन-देन । विणम सक [वि+ नम्] विशेष नमना । |
विणिओय सक [विनि + योजय] जोड़ना । विणमि देखो विनमि।
| विणिकुट्टिय वि [विनिकुट्टित] कूट कर बैठाया विणय पुं [विनय] अभ्युत्थान । प्रणाम आदि
हुआ।
विणिक्कम देखो विणिक्खम । भक्ति, शुश्रूषा, शिष्टता, नम्रता । संयम,
विणिक्कस सक विनि + कृष्] खींच कर चारित्र । एक नरक-स्थान । अपनयन ।
निकालना। शिक्षा । अनुनय । वि. विनय-युक्त। निभृत,
विणिक्खंत वि [विनिष्क्रान्त] बाहर निकला शान्त । क्षिप्त । जितेन्द्रिय । पुं. शास्त्रानुसार प्रजा का पालन । °मंत वि [°वत्] विनय
__ हुआ। जिसने गृह-त्याग किया हो ।
विणिक्खम अक [विनिस् + क्रम्] बाहर विणय वि [विनत] विशेष रूप से नमा हुआ।
निकालना । संन्यास लेना।
विणिक्खित्त वि [विनिक्षिप्त] फेंका हुआ। पुन. एक देव-विमान । विणय देखो विणया । °तणय पुं [तनय],
विणिगिण्ह सक [विनि + ग्रह] निग्रह करना,
दंड देना। सुअ पुं [°सुत] गरुड पक्षी ।
विणिगृह सक [विनि + गूहय्] गुप्त रखना। विणयंधर पुं [विनयन्धर] एक सेठ का नाम । विणयण न [विनयन] विनय-शिक्षा ।
विणिग्गम पुं [विनिर्गम] निःसरण ।
विणिग्गय वि [विनिर्गत] बाहर निकला विणया स्त्री [विनता] गरुड की माता ।
हुआ, बाहर गया हुआ। °तणय पुं [तनय] गरुड पक्षी ।
विणिघाय पुं[विनिघात] मरण । भव-भ्रमण । विणस देखो विणस्स। विणसिर वि [विनश्वर] नश्वर ।
| विणिच्छ सक [विनिस् + चि] निश्चय
करना। विणस्स अक [वि+नश्] नष्ट होना । विणस्सर देखो विणसिर ।
विणिच्छय पुं [विनिश्चय] निश्चय । परिज्ञान । विणा अ [विना] सिवाय ।
विणिजूंज सक [विनि + युज्] जोड़ना, प्रवृत्त विणामिद (शौ)बि. [विनामित]नमाया हुआ ।
करना। विणायग पुं [विनायक यक्ष, एक देव-जाति । | विणिज्जतण वि [विनियन्त्रण] नियन्त्रण
गणपति । गरुड । 'त्थ न [°ास्त्र] गरुडास्त्र । रहित । प्रकटित । कपट-रहित । विणास देखो विणस्स।
विणिज्जरण । न [विनिर्जरण] निर्जरा, विणास सक [वि + नाशय] ध्वंस करना । । विणिजरा । विनाश । स्त्री [विनिर्जरा] ।
युक्त।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org