________________
२०२
आख्यानकमणिकोशे
भइ य जड़ बच्छ ! तुमं मह वयणं कुणसि तो सबुद्धीए । रक्खेमि जममुहाओ वि घोरमारीए नियगोत्तं ॥ २९४ ॥ इय नियुणिऊण पुत्तो भइ जं ताय ! भणसि तं काहं । मंजूसाए तो खिवइ पाण-भायणजयं तं से ॥ २९५ ॥ तात्तु चप्पास मंजू राइणो समप्पे । पभणेइ देव ! मह हिसारं रक्खेह कइविदि ॥ २९६ ॥ तं वयणं पडिवज्जिय राया रक्खइ निउत्तपुरिसेहिं । मंती गंतूण गिहे चिट्ट सद्धम्माणपरो ॥ २९७॥ अह तेरसम्म दिवसे उच्छलिओ कलयलोऽवरोहम्मि । कुमरीए मंतिपुत्तेण कडिओ वेणिदंडोति ॥ २९८॥ तं नियुणिउं नरिंदो उम्मभिउडी भयंकरो भणइ । रे रे मारह मारह मंतिं गंतूण सकुटुंबं ॥ २९९ ॥ रायाएसाणंतरमुद्धाया घोरपहरणा पुरिसा । पावित्त मंतिभवणं भांति एवं कहिं मंती ? ||३०० || लल्लक्कहक्ककक्कसवयणं सोउं भणावए मंती | अचराहदूसियम्स वि देवो मह दंसणं देउ ॥ ३०९ ॥ जह मंजूसादव्वं उवणेमि निवास पायपउमपुरी । पच्छा जह पडिहासइ तह मज्झ विणिग्गहं कुणउ ॥ ३०२ ॥ रायाएसेण तओ तेहिं चि मंती निवस्स उवणीओ | उम्बाड मंजूसं निवपुरओ जाव ता तत्थ ||३०३|| वामकरगहियत्रेणिं दाहिणकर गहियतिक्ख असिधेणुं । पासित्तु मंतिपुत्तं तयवत्थं विम्हिओ राया ॥ ३०४ || पुच्छइ अतुच्छउच्छलियकोउओ पत्थित्रो महामंति । साहेइ सो वि सव्वं नेमित्तियवइयरं तस्स || ३०५ || तो भइ निवोतु गोत्कुवियवंतरकया वि अघोरा । नियबुद्धिपगरिसेणं तुमए अवहत्थिया मारी ॥ ३०६ ॥ इ भणिऊणं पुहईसरेण मविहवहरियहियएण | मुक्को पसायपुव्वं मंती सिरिनाणगन्भो त्ति ||३०७ छ। नियबुद्धिपगरिसेणं तेणं जह रक्खियं नियकुटुंबं । अम्हे वि तह विहेमो रक्खमुचाएण केणाचि ॥ ३०८ ॥ मित्तानंदी पभणइ स उवाओ मित्त ! केरिसो ? कहसु । तो भगइ अमरदत्तो गम्मइ देसंतरं दूरं ॥ ३०९ ॥ तो पभणद्द सेट्ठिमुओ सुदु उवाओ निरिक्खिओ तुमए । किंतु सुकुमारतणुणो तुह गमणं कह विएसम्मि ? ॥३१०॥ अह एको चिय देतरम्मि गच्छामि तह वि तुह विरहे । जं मह काले हो ही तं जायइ संपयं चेव ।। ३११ ।। इनिणिऊण पभणइ कुमरो बहुनेहनिभरं वयणं । मित्त ! तए सह अहमविविएसवासं अणुसरिस्सं ||३१२ || इय एकमणा गमकबुद्धिणो निययजणणि-जणयाणं । अन्नोन्नभवणसयणं कहिऊण निसाए नीहरिया ||३१३ ॥ जत्थ पए से भुंजंति तत्थ न कुणंति कहवि सयणीयं । इय गच्छंता पत्ता पाडलिपुत्तम्मि नयरम्मि ||३१४॥ तत्थुज्ञाणत्रभंतरवावीजलधोयपायपरमजुया । दट्टण देवहरयं हरिसेण पलोइउं लग्गा ||३१५॥
|
पेच्छंताणं अह अमरदत्तकुमरस्स पवरपुत्तलिया । अद्भुट्टभंगघडिया पडिया पसरम्मि नयणाण || ३१६ ॥ तं पेच्छंतो पीवरपओहरिं हरिणनयणरमणीयं । कुमरो हिययम्मि तओ विद्धो मयरद्धय सरेहिं ॥ ३१७|| तं यहिययं दट्टु भित्ता देण पभणियं कुमर ! | नयरम्मि भोयणकए पविसामो जेण उस्सूरं ॥ ३१८ ॥ तो भइ अमरदत्तो सवंगं पुत्तलिं पलोएमि । ताव तुमं खणमेकं एत्थेव विलंबसु वयंस ! ||३१९॥ पुणरवि खणेण भणिओ पभणइ साहेमि तुज्झ परमत्थं । मित्त ! न सक्केमि अहं परिहरिउमिमं मणागं पि ॥ ३२० ॥ तो सेट्टिगुओ जंप निचेट्टाए किमेत्थ तुह् नेहो ? । परिहासवयणलीला कडक्खचित्रखेवरहियाए || ३२१॥
सो जंपइ किंबहुना ? एयाए विणा न मित्त ! मह पाणा । अह मेल्लावेसि ममं ता मज्झं देहि कट्टाई || ३२२|| सो सेट्टि मन्नुभम्प्पन्नवाहसलिलाहो । जा विलविउ पयत्तो विलवइ ता अमरदत्तो वि ॥ ३२३ ॥ ते दो वि जाव विवंति ताव नियदेवपूयणनिमित्तं । नामेण रयणसारो समागओ तत्थ पुरसेट्टी || ३२४ ॥ पवितो संपच्छइ रोवंते दो वि तत्थ वरकुमरे । आभासिउ पर्यपड़ नारीण व चेट्टियं किमिमं ? || ३२५॥ भणियं मत्ताद्रेण ताय ! तुह जणयनिव्विसेसस्स । किं न कहिज्जई ? भणिऊण अक्खिओ पुत्र्ववत्तो ॥ ३२६ ॥ जह उज्बेणिपुरीए समागया एत्थ पाडलीपुत्ते । पुत्तलियदंसणाओ पव्वसो जह इमो जाओ ||३२७|| जा ताय ! मए भणिओ वच्चामो ताव मग्गए कट्टे । इय सोउं मज्झ मणं मन्नुमरुम्मंथरं जायं ॥ ३२८ ॥
१. तेण जहा रं० ।
Jain Education International
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org