________________
૪
જીવન-દર્શન
છે, અને જીવનની જેવા નિર્દોષ અને સાત્ત્વિક છે. મુશ્કેલીઓમાંથી તેએ સહજ રીતે માગ કાઢી શકે છે અને કોઇ પણ કામને સફળતાપૂર્વક પાર કેમ પાડવું એની સૂઝ, કુનેહ અને આવડતની ભેટ એમને ઊછરતી વયમાંથી જ મળી છે.
તેઓએ જીવનચરિત્રા, વાર્તાએ, સાહસકથા ઉપરાંત ધાર્મિક-સામાજિક પુસ્તકો લખીને તથા ગણિત જેવા વૈજ્ઞાનિક વિષય ઉપર પોતાની કલમ અજમાવીને તેમજ વમાનપત્ર પ્રગટ કરીને એક પંડિત તથા નામાંકિત લેખક તરીકેની પ્રતિષ્ઠા પ્રાપ્ત કરી છે. એમણે ચિત્રા પણ દેર્યાં છે, અને કવિતા પણ રચી છે. વળી માનસિક ચિકિત્સક તરીકે તેમજ વૈદ્ય તરીકે પણ કામગીરી ખજાવી જાણી છે. અને શતાવધાની તરીકે તા પેાતે શતાવધાનના સફળ પ્રયોગા કરવા ઉપરાંત ખીજાઓને એ વિદ્યાનુ' માદન આપીને એમનું શિક્ષકપદ પણ શૈાભાળ્યુ છે. આમ ઊગતી 'મરથી જ તેઓ એક પ્રયાગવીર વ્યક્તિ તરીકે જીવનનાં અને ખાસ કરીને વિદ્યા અને કળાનાં અનેક ક્ષેત્ર ખેડતાં જ રહ્યા છે, અને હજી પણ ખીજા ક્ષેત્રામાં સાહસ કરવા પ્રેરાય એવું એમનું ખમીર અને હીર છે. એમ કહેવુ જોઇએ કે પેાતાના જીવન અને કાર્ય દ્વારા એમણે પેાતાના વતન સૌરાષ્ટ્ર -ઝાલાવાડનું તેમજ ગુજરાતનુ ગૌરવ વધાર્યું છે,
તા-૨૨–૧૦-૬૬
-જૈન સપ્તાહિક
ભાવનગર
( ૩૪ )
શતાવધાની પ. શ્રી ધીરજલાલ ટોકરશી શાહનુ' નામ પ્રાય: ગુજરાતી તથા જૈન બધા લોકો જાણે છે. તે એક કઠ કાકર્તા છે અને લગભગ ૪૫ વર્ષીથી સરસ્વતીની અખંડ ઉપાસના કરતા આવ્યા છે. તેમણે ચિત્રકાર, લેખક અને કાવ્યશક્તિની અદ્ભુત પ્રતિભા પ્રાપ્ત કરી છે, જે એકી સાથે તે કોઈ વિરલ વ્યક્તિમાં જ જોવામાં આવે છે. તેમણે પોતાનુ જીવન સ્વાશ્રયથી ઘડયું છે, અને વિભિન્ન સાહિત્ય અને જ્ઞાનગંગાની ધારાઓમાં મગ્ન બનીને પારગામી થયા છે. એક સફલ કલાકાર તથા સ`પાદકત્વના ખલ પર તેમણે ‘ સાહિત્યવારિધિ ’ઉપાધિ તથા સુવર્ણ –ચંદ્રકા તા પ્રાપ્ત કર્યાં જ છે, પણ પેાતાની સ્મરણશક્તિના અદ્ભુત ચમત્કાર પ્રદર્શિત કરીને ભારતીય જનતાને આશ્રય મુગ્ધ કરી દીધી છે. આ વિદ્યાના તેએ ગુરુ ગણાય છે. તેમણે અનેક સાધુએ, સાધ્વીએ અને ગૃહસ્થાને અવધાનપ્રયાગેા શીખવીને નિષ્ણાત મનાવ્યા છે.
કલકત્તા
અગરચંદ નાહટા તથા ભવરલાલ નાહટા