________________
૩૦
જીવન-દેશન
જેટલાં પુસ્તકો લખાઈને પ્રસિદ્ધિ પામ્યાં છે અને તેની ૧૫ લાખ જેટલી નક્લાના પ્રચાર થયા છે, એ સાહિત્યનાં ક્ષેત્રમાં જેવી તેવી સિદ્ધિ નથી.
સરસ્વતીની ઉપાસના કરનારને સુંવાળી સેજમાં સુવાનુ` હેતુ' નથી. એ માગે છે સતત પરિશ્રમ, અદમ્ય ઉત્સાહ અને અપૂર્વ સહનશીલતા. શ્રી ધીરજલાલ શાહુમાં આ ત્રણેય ગુણાના પ્રાર'ભથી જ વિકાસ થયેલા ડાવાથી તેઓ સાહિત્યના ખરબચડા ક્ષેત્રમાં છેવટ સુધી ટકી શકયા અને આટલા વિશાળ સાહિત્યનું સર્જન કરવાને ભાગ્યશાળી બન્યા. આજના અનેક લેખકોને તેમનું જીવન માદનરૂપ છે. ”
—પ્રજાતંત્ર-સુ ́બઈ તા. ૨-૨-૫૫
(૨૨ )
શ્રી ધીરજલાલભાઈની સાહિત્ય સેવા જેટલી વિપુલ છે, તેટલીજ વૈવિધ્યભરી છે. જીવનચરિત્રા, પ્રવાસવર્ણના, કથા, કાન્યા, વિવેચના, શિલ્પ, સ્થાપત્ય, ધર્મ, તત્ત્વજ્ઞાન, અવધાન, ચેગ, મંત્ર અનેક વિષયાને તેમનાં સાહિત્યસર્જને આવરી લીધા છે. તેમની વિદ્વત્તા અનેકમુખી છે અને પ્રતિભા સતામુખી છે. વિદ્વાના, તત્ત્વજ્ઞો, સામાન્ય ભણેલા, સ્ત્રીઓ અને બાળકા સૌને સુરુચિપૂર્ણ વાચન મળે તેવી મૌલિક અને કથા સાહિત્યમાંથી ઉધૃત કરેલી સરળ અને રોચક શૈલિની કૃતિઓ તેમણે સમાજને આપી છે. તેમની લેખનશૈલી સાદી, મનહર, પ્રાસાદિક અને સરિતાના વહેતા પ્રશાન્ત જળપ્રવાહ જેવી નિ`ળ છે. વિચારા વ્યક્ત કરવાની તેમની આવડત અનેાખી છે. તેમનાં લખાણામાં સૂક્ષ્મ સૌક્રદ્રષ્ટિ, વિશદ વણુ નશક્તિ અને ગદ્યમાં પણ સ્થળે સ્થળે કાવ્ય-મમતાનાં દન થાય છે. ગુજરાતી સાહિત્યના ઉચ્ચ કક્ષાના લેખકમાં તેમણે માનવંતુ સ્થાન પ્રાપ્ત કરેલુ છે.
જુલાઇ ૧૯૫૭
વડાદરા.
સ્વ. નાગકુમાર મકાતી બી. એ. એલ એલ. ખી.
(૨૩)
ઢ રા. રા. ભાઇ શ્રી ધીરજલાલ ટા. શાહે પોતાના જીવનમાં સખ્યાબંધ સાહિત્યિક ગ્રંથાની રચના કરી છે. અવધાનના ક્ષેત્રમાં તેમણે આગવા વિકાસ સાધ્યો છે. ગણિતના ક્ષેત્રમાં તેમનુ અણુ યશસ્વી છે. મંત્ર-તંત્રના વિષયમાં પણ વિશિષ્ટ કહી શકાય તેવી તેમણે સાધના કરી છે. અને તેમણે ખીજા પત્રકારત્વ આદિનાં ક્ષેત્રે પણ ખેડેલાં છે. આ રીતે એમની આપણને ઘણી માટી દેન છે.
આગમપ્રભાકર પૂ. મુનિશ્રી પુણ્યવિજયજી મહારાજ.
( ૨૪ )
دو
માનવીના મનને તથા તેની બુદ્ધિને ખીલવવામાં આવે, તેની સુષુપ્ત આધ્યાત્મિક શક્તિઓને જગાડવામાં આવે તે તે કેવા ચમત્કારા સર્જી શકે છે ? સતત જ્ઞાનાપાસના,