________________
વિશાળ
ની શીતળ છાયા
લે, શ્રી કુમારપાળ દેસાઈ અનેક ગ્રંથોના યશસ્વી નિર્માતા તથા ગુજરાતી પત્રોના સુપ્રસિદ્ધ કટારલેખક આ લેખમાં શ્રી. ધીરજલાલભાઈને અને પરિચય કરાવે છે.
વિશાળ ઘેઘૂર વડલાની વડવાઈઓ તરફ ફેલાઈ હોય, એ વડવાઈ પાછી ધરતીમાં પાઈને નૂતન વૃક્ષરૂપે રે પાતી, ફૂલતી અને ફાલતી હોય અને આમ આસપાસની ધરતીને ઢાંકી દે એ એને વ્યાપ વિસ્તર્યો હોય!
બસ, આવી જ મુ. શ્રી. ધીરજલાલભાઈને વ્યક્તિત્વ વિશેની મારી કલ્પના હતી. એમના જૈન સંસ્કારોના બીજમાંથી “જૈન બાલગ્રંથાવલી”, “જૈન શિક્ષાવલી”,
વીરવચનામૃત” તેમજ “શ્રી પ્રતિકમણુસૂત્ર પ્રબોધટીકા” (ત્રણ ભાગ) જેવી ભરમ ધર્મ કૃતિઓનું પ્રાગટય થયું. વિદ્યાર્થી અવસ્થામાં તેઓ “છાત્ર” નામનું હસ્તલિખિત સામયિક ચલાવતા હતા, એમાંથી “જૈન જ્યોતિ” અને “વિદ્યાથી” જેવાં માતબર સાપ્તાહિકે પ્રગટ કર્યા. એવી જ રીતે ગણિત તરફની વિશેષ રુચિને કારણે એમાં સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી, પણ એ સિદ્ધિમાં એમની આંતરિક સાધનાનું તત્વ ભળતાં એને કેઈ નૂતન સ્વરૂપે જ આવિર્ભાવ થયે.
જીવનમાં આવેલી પરી આપત્તિના સમયે ઈશ્વરના સતત સ્મરણે એમને સાચો માર્ગ ચીંધ્યો અને જીવનની આ નાનીશી ઘટનાના બીજમાંથી આરાધનાના માર્ગે ઉન્નત પ્રયાણ કરનાર મુ. શ્રી. ધીરજલાલભાઈ પાસેથી સરળ અને સર્વજન્યગ્ય એવું મંત્ર-સાહિત્ય મળ્યું. ધનના ગર્વમાં અને વૈભવના આડંબરમાં જીવનસાર્થક્ય માનતા આ જમાનામાં એમણે આત્માની તાકાત પર નજર ઠેરવી. આ બીજમાંથી જ શતાવધાનના પ્રયોગોની વિરલ શક્તિ પ્રગટ થઈ, જેણે શ્રી ધીરજલાલભાઈને સમગ્ર દેશમાં પાટી નામના અપાવી છે.
આટઆટલી સિદ્ધિ મેળવી લેવા છતાં એમની નમ્રતા સહેજે લેપાઈ નથી. એમની