________________
લે ડો રમણલાલ સી. શાહ
એમ.એ.પી.એચ.ડી. - મુંબઈ યુનિવર્સિટીના માનનીય પ્રાધ્યાપક,
લેખક તથા ચિંતક શ્રી ધીરજલાલભાઈ અંગે પિતાના સ્મરણને પ્રજાને આ લેખમાં ખૂબીથી ખુલ્લે કરે છે.
દૂરદર્શી પંડિત પ્રવર
શતાવધાની પંડિતશ્રી ધીરજલાલ ટોકરશી શાહને હું મારી બાલ્યાવસ્થાથી ઓળખું છું અને એમના બહુમુખી વ્યક્તિત્વની છાપ મારા મન ઉપર ઘણી ઊંડી પડી છે.
- 'મારા એક જયેષ્ઠ બંધુ શ્રી જયંતીભાઈએ અમદાવાદના શેઠ ચીમનલાલ નગીનદાસ છાત્રાલયમાં રહીને અભ્યાસ કરેલ. દર વર્ષે એ રજાઓમાં ઘરે આવે ત્યારે છાત્રાલયના વિવિધ અનુભવો અમને સંભળાવે. વતન પાદરા છેડી મુંબઈમાં અમારા કુટુંબે સ્થાયી વસવાટ કર્યો, ત્યારે તેઓ સી. એન. છાત્રાલયના ભૂતપૂર્વ વિદ્યાર્થીઓ માટે સ્થપાયેલ “ચીમન છાત્ર મંડળના સભ્ય બન્યા. એ મંડળ તરફથી વખતે વખત વિવિધ કાર્યક્રમો યોજાતા અને તેમાં જયંતીભાઈ સાથે અમે પણ જતા. આ કાર્યક્રમનું સરસ આયોજન શ્રી ધીરજલાલભાઈ કરતા, કારણ કે ચીમન છાત્ર મંડળના એ મુખ્ય પ્રણેતા હતા. એ મંડળના ઉપક્રમે કલ્યાણ પાસે આવેલા એક રમણીય સ્થળ રાયતાનું પર્યટન ગોઠવવામાં આવેલું. એ પર્યટનમાં હું જોડાયેલા અને ત્યાં મેં પંડિત શ્રી ધીરજલાલને પહેલી વાર જોયેલા. એ પર્યટનનું જે આજન એમણે કરેલું તે એટલું વ્યવસ્થિત, એકસાઈવાળું અને સુંદર હતું કે એની છાપ મારા ચિત્ત ઉ૫૨ દઢપણે અંકિત થઈ ગઈ, જે આજ સુધી પણ એટલી જ તાઝી છે. ઉલ્હાસ નદીમાં નાન, આસપાસ પ્રકૃતિના રળિયામણા વાતાવરણમાં ફરવાનું, દૂધપાકપુરીનું ભજન, મને રંજન કાર્યક્રમ અને ભાષણે એ બધું જોયું–અનુભવ્યું ત્યારે એમ લાગ્યું કે પર્યટન તે આવું જાવું જોઈએ.
પંડિત શ્રી. ધીરજલાલભાઈને નામથી તે પહેલાં જ સુપરિચિત થયે હવે, એમની વિદ્યાર્થી-વાચનમાલાની પુસ્તિકાઓથી. “ભગવાન ઝાષભદેવ” પુસ્તિકા વાંચ્યા પછી એ શ્રેણીની ઘણી પુસ્તિકાઓ મારી કિશોરાવસ્થામાં વાંચી ગયે. ગુજરાતી સાહિત્યમાં આ પ્રકારની પુસ્તિકાએ પ્રથમ વાર જ છપાઈ હતી અને શાળાઓના વિદ્યાર્થીઓને
