________________
જીવન-દર્શન ડે. રુદ્રદેવ ત્રિપાઠી એમ. એ. પી. એચ. ડી. સાહિત્ય-સાંખ્ય–ગાચાર્ય જેઓ આજે દિલ્હીની શ્રી લાલબહાદુરશાસ્ત્રી સંસ્કૃત વિદ્યાપીઠના પ્રાધ્યાપક છે અને છેલ્લાં ૨૭ વર્ષથી પંડિતશ્રીના ગાઢ સંપર્કમાં આવેલા છે, તેમણે વિવિધ ન પરથી પંડિતશ્રીની જીવનરેખાનું સંકલન કર્યું હતું, તે પરથી સંપાદકમંડલે આ જીવનરેખા તૈયાર કરી છે. આશા છે કે પંડિતશ્રીની સીતેર વર્ષની જીવનયાત્રાનું મંગલદર્શન કરવા માટે આ જીવનરેખા ઉપયોગી થશે. સ્વ. નાગકુમાર મકાતી બી. એ. એલ્ એલ. બી. જેઓ પંડિતશ્રીના પરમ મિત્ર હતા અને તેમની સાહિત્યિક તથા સામાજિક અનેક પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લઈ રહ્યા હતા, તેમણે આજથી અઢાર વર્ષ પહેલાં તૈયાર કરેલી પંડિતશ્રીની જીવનરેખાને પણ આમાં ઉપગ કરવામાં આવ્યું છે.
આ જીવનરેખામાં તેમના જીવનની મુખ્ય મુખ્ય બાબતેને સ્પર્શ કરવામાં આવ્યો છે, છતાં પાઠકેને તેમના ભાવનાશીલ વિશિષ્ટ જીવનની એક સંસ્મરણીય ઝલક મળી જશે, એમાં શંકા નથી. વિશેષ તો આ ગ્રંથમાં જુદા જુદા મહાનુભાવો. દ્વારા રજૂ થયેલાં તેમનાં જીવનનાં સંસ્મરણે પરથી જાણી શકાશે. તેમના જીવનની સાલવારી તથા ગ્રંથે અને અવધાન પ્રયોગોની યાદી પણ તેમના સતત પ્રવૃત્તિમય જીવનને ખ્યાલ મેળવવામાં અતિ ઉપયોગી થશે. ૨–પ્રતાપી પૂર્વ
સૌરાષ્ટ્રની અતિ પવિત્ર અને પ્રતાપી ભૂમિ. આ ભૂમિ પર જેવા વીર થયા, એવા જ વિદ્વાને થયા.
ધીંગી ધરતીની તાકાત એટલી કે એને મેળો ખૂંદનાર માનવી ધરતી પર ધીંગા કામ કરી બતાવે.
અપૂર્વ વીરતા બતાવનારા બહાદુર માનવીઓ મળે, એમની વીરતાને આબેહૂબ અંતરના સૂરોથી કંડારનારા ચારણે મળે, ધરતીને અમીરસ સીંચનારા ખેડૂતે મળે, તો જ્ઞાનનો અમીરસ આપનારા વિદ્વાને મળે. વીર જેમ વીરતા કાજે મરણિયા ખાંડાના ખેલ ખેલે, એવી જ રીતે વિદ્વાને જીવનભર જ્ઞાનની આકરી તપશ્ચર્યા કરે.
સૌરાષ્ટ્રની આવી ધન્ય ધરા એ તે ભારતીય સંસ્કૃતિના ઉજજવળ દેવજસમી ગણાય. એવી ભેમકા પર આવેલા સુરેન્દ્રનગરથી સાત માઈલ દૂર દાણવાડા નામનું ગામ આવેલું છે, જે નજીકના દીક્ષર ગામને લીધે દીક્ષર-દાણાવાડા તરીકે પ્રસિદ્ધ છે. આજથી સીત્તેર વર્ષ પહેલાં ત્યાં આશરે ૨૦૦ ઘરની વસ્તી હતી. તેમાં ૩૫ ઘરે વાણિયાનાં હતાં. તે બધાં જૈન ધર્મને માનનારાં હતાં. તેમાં મોટો ભાગ સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયનો હતો, જ્યારે પાંચથી છ ઘર મૂર્તિપૂજક સંપ્રદાયનાં હતાં.
શ્રી ધીરજલાલભાઈને પૂર્વજે ઘણાં વર્ષોથી અહીં આવીને વસેલા હતા. લોકવાયકા
.
