________________
મામાં પાગલ આશ્રમમાં આશાનો દીપક !
18
આવ્યા પછી એમનામાં કામ કરવાની ધગશ પેદા થાય છે. એટલે અહીં એમને જાતજાતની કામગીરી શિખવાડાય છે. ફિનાઇલ બનાવતાં, પગલુછણિયાં બનાવતાં, મીણબત્તી જેવી લગભગ ત્રેવીસ જેટલી વસ્તુઓ દર્દીની વ્યક્તિગત રૂચિ અને કુદરતની ક્ષમતા પારખીને બનાવતાં શિખવાડાય છે. એ પછી એનું વેચાણ કરવાનું આયોજન પણ એમને એમાં સામેલ કરીને ગોઠવાય છે.
જૂનાગઢ જિલ્લાનાં નવસો ગામડાંઓમાં ૧૬.૫ ટકા વસ્તીને એક યા બીજા પ્રકારના માનસિક રોગો છે. એમાં કોમન મેન્ટલ ડિસઑર્ડર અને બીડો સિવિયર મેન્ટલ ડિસઓર્ડર જેવા બે ભાગ છે. અકારણ વ્યગ્રતા, ડિપ્રેશન, હતાશા, નિરાશા જેવા રોગો વચ્ચે તો માણસ પોતાનું રોજિંદું કાર્ય કરી જ શકે, પણ અચાનક આપઘાતને માર્ગે પણ જઈ શકે. વિશ્વમાં વરસેદહાડે દસેક લાખ લોકો આપઘાતથી મરે છે, જ્યારે સિવિયર મેન્ટલ ડિસઑર્ડર એટલે નરાતાર પાગલ-ગાંડા. આવા લોકો ભારતમાં લાખોની સંખ્યામાં છે. એ રોગીઓની કારુણી એ છે કે એ લોકો રોગી હોવા છતાં તેમની પાસેથી નીરોગી જેવા વર્તનની અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે, ને જે પૂરી ન પડાતાં તેમને માર મારવામાં આવે છે અથવા ભૂવાભારાડીને હવાલે કરી દેવામાં આવે છે જ્યાં એમને અનેક રીતે સતાવવાથી માંડીને ડામ સુધ્ધાં દેવામાં આવે છે.
ક્યાં એક અલ્પખ્યાત ગુરુના ગુરુમંત્રથી પ્રેરાઈને “મામા પાગલ આશ્રમના આકસ્મિક સ્થાપક બનનાર ટ્રક-ડ્રાઇવર વણધાભાઈ પરમાર, ક્યાં જૂનાગઢ ડે-કેર સેન્ટરના પ્રણેતા ડૉ. બકુલ બૂચ અને મિત્રો, ક્યાં નેધરલેન્ડ તરફથી મળેલી પ્રાથમિક સહાય ? આ ત્રિભેટાની વચ્ચે ઊભા છે ત્રસ્ત, પીડિત, હડધૂત અને હડકારાયેલા પાગલ-અર્ધપાગલ, હતાશાગ્રસ્ત, શૂન્યમનસ્ક એવા શાપિત લોકો ! આજ સુધીમાં ઓછામાં ઓછા સાતસોથી આઠસો દર્દીઓને સ્વસ્થ કરીને તેમના પરિવારોમાં પુનઃ સ્થાપિત કરી દેવામાં આવ્યા છે અને એંસી જેટલા મનોરોગીઓ હાલ માંગરોળ પાસે આવેલા માધવપુરના મામા પાગલ આશ્રમમાં સારવાર અથવા તાલીમ હેઠળ છે.