Page Text
________________
‘મામા પાગલ આશ્રમ'માં આશાનો દીપક !
નેધ૨લેન્ડની સ૨કારે ગુજરાતના માનસિક રોગીઓની સારવાર, સાચવણી અને પુનર્વસનના ક્ષેત્ર માટે સરકાર દ્વારા વાપરવા નિર્ધારેલું ફંડ તો જ વાપરી શકાય કે જો એ પ્રાપ્ત કરનાર કોઈ એફ.સી.આર.એ. (વિદેશથી દાન મેળવવા માટે મળતું લાઇસન્સ) ધરાવનાર સંસ્થા હોય. આ ‘મામા પાગલ આશ્રમ' કોઈ એવી સંસ્થા નહોતી કે જેની પાસે આવું લાઇસન્સ હોય, પણ જૂનાગઢના મનોચિકિત્સક ડૉ. બકુલ બૂચની એક મુલાકાતે એ સુયોગ રચી આપ્યો. એ જૂનાગઢના હાટકેશ હેલ્થ ફાઉન્ડેશનના ટ્રસ્ટી હતા જ. (અને છે જ.) વળી ગુજરાત સરકાર દ્વારા પ્રેરિત, ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મૅનેજમેન્ટની જે ટીમે સર્વે કરીને આ વિષયમાં ચારસો પાનાંનો સ્ટડી રિપૉર્ટ તૈયાર કર્યો હતો તેના સંપર્કમાં પણ એ હતા. ગવર્નમેન્ટના સાઇકિયાટ્રિસ્ટ ડૉ. આર. એસ. બાકરે, ડૉ. અનિલ શાહ, ડૉ. વણકર જેવા અન્ય મનોચિકિત્સકો ઉપરાંત સાઇકિયાટ્રિક સોશિયલ વર્કર્સ અને બીજા સોશિયલ વર્કર્સ સાથે એક નહીં, પણ શ્રેણીબદ્ધ બેઠકો કરી. ડૉ. બાકરેએ જ સૂચન કર્યું કે નેધરલેન્ડથી આવેલા ફંડનો જો આ મામા પાગલ આશ્રમ' સાથે રહીને મનોરોગીઓના પુનઃસ્થાપનના ક્ષેત્રે સંકલિત ઉપયોગ કરવો હોય તો એફ.સી.આર.એ. ધરાવનાર હાટકેશ હેલ્થ ફાઉન્ડેશન દ્વારા એપ્લિકેશન કરાવી જોઈએ.
11
એ સૂચનનો બહુ સફળ રીતે અમલ થયો. હાટકેશ હેલ્થ ફાઉન્ડેશનવ એ રીતે જૂનાગઢથી ૯૬ કિલોમીટર પોરબંદર જિલ્લામાં જ માધવરાયજી મંદિરથી સુવિખ્યાત એવા માધવપુરના દરિયાકિનારે આવેલા ગરસર ગામના મામા પાગલ આશ્રમ સાથે ડૉ. બકુલ બૂચના માધ્યમથી સંલગ્ન થયું. અને એ રીતે આ બધાં એકમો વચ્ચે શરૂઆતમાં કડીરૂપ બન્યું. અલબત્ત, પાછળથી એની ભૂમિકાની ઝાઝી જરૂર ન રહી. જૂનાગઢના આઝાદ ચોક પાસે આવેલા રેડક્રોસ સોસાયટીના મકાનમાં જ એક ડે-કેર સેન્ટ૨નો નવો કન્સેપ્ટ અમલમાં આવ્યો. એ ડે-કેર સેન્ટર (માનસિક રોગીઓને દિવસભર સાચવી લેતું સેવા કેન્દ્ર)નું નામ છે. ‘આશાદીપ’ એના માટે વર્ણનાત્મક શબ્દો છે ‘સાઇકો સોશિયલ રિહેબિલિટેશન સેન્ટર' જેનો સાવ સરળ અર્થ થાય છે કે આવા દર્દીઓ રાતે ભલે સ્વનિર્ભર પોતપોતાના પરિવારમાં રહે, પણ દિવસ દરમિયાન જ્યારે ઘરના બીજા સભ્યો પોતાના કામમાં વ્યસ્ત હોય અને આવા દર્દીઓને સંભાળવાનું બને તેમ ના હોય ત્યારે આ કેન્દ્ર એને પ્રેમથી સાચવી લે, એટલું જ નહિ, પણ તેમને કોઈ રચનાત્મક માર્ગે વાળે, યોગ્ય થે૨પીથી એમના ઉન્માદો શમાવે અને ફરી એમને કુટુંબમાં રહેવા લાયક નૉર્મલ મનઃસ્થિતિવાળા બનાવે, ને ઘરમાં એનું પુનઃ સ્થાપન કરી આપે આ માનસિક રોગીને હૂંફ આપતું આશાદીપ ફાઉન્ડેશન.
લોકો જૂનાગઢના આ ડે-કેર સેન્ટર ‘આશાદીપ’ને મધર સેન્ટર કહે છે, કારણ કે મૂળભૂત રીતે એ આવા રોગીઓ માટેનું તાલીમ કેન્દ્ર અને સારવાર કેન્દ્ર એમ બન્ને હેતુઓ પાર પાડવા માટેનું કેન્દ્ર છે. અહીં દર્દીને સવારે દસ વાગ્યે એના ઘરવાળા મૂકી જાય અથવા જાતે આવી શકે તેવા હોય એ જાતે આવે, ને સાંજે છ વાગ્યા સુધી રહે.
આવું સેન્ટર ચલાવવા માટે માત્ર મનોચિકિત્સક હોવું જ પૂરતું નથી, બીજી અનેકવિધ કુશળતા જોઈએ. એ માટે ડૉ. બકુલ બૂચ નિમાન્સ ગયા અને અઠવાડિયાની ટ્રેનિંગ લઈ આવ્યા. એ ઉપરાંત બીજી અગત્યની વાત એ કે આ પ્રૉજેક્ટમાં ડે-કેર પ્રૉજેક્ટમાં કે ‘મામા પાગલ આશ્રમ' એની સાથે
| SR No. | 012078 |
| Book Title | Mahavir Jain Vidyalay Shatabdi Mahotsav Granth Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kumarpal Desai |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 240 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Smruti_Granth |
| File Size | 6 MB |