________________
શતાબ્દીના આરે
209
ધાર્મિક શિક્ષણ : જિનમંદિરની સાથે આ વિદ્યાર્થીગૃહોમાં દાખલ થતા વિદ્યાર્થીઓને ધાર્મિક શિક્ષણ પણ આપવામાં આવે છે, જે પ્રત્યેક વિદ્યાર્થી માટે ફરજિયાત છે. વિદ્યાલયની સ્થાપનાના પહેલા વર્ષથી જ જૈન ધર્મના સિદ્ધાંતો, વિધિવિધાનનો ખ્યાલ આવે તેવા જૈનાચાર્યો, વિદ્વાનોએ લખેલા ગ્રંથોનો અભ્યાસ કરાવવામાં આવે છે. જેમ જેમ તેની શાખાઓમાં વિસ્તૃતીકરણ થતું ગયું તેમ તેમ દરેક વિદ્યાર્થીગૃહમાં એકસરખો અભ્યાસક્રમ રાખવામાં આવે તે જરૂરી બની ગયું. આ માટે વિદ્વાનોનાં સૂચનોને મંગાવીને શ્રી રતિલાલ દીપચંદ દેસાઈ દ્વારા તેનું સંકલન કરવામાં આવ્યું અને તેમાંથી તારવણી કરીને સમિતિ દ્વારા ઈ. સ. ૧૯૭રથી શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયનાં બધાં જ
ર્થીગૃહો માટે એકસરખો અભ્યાસક્રમ ઘડવામાં આવ્યો. આ અભ્યાસક્રમમાં જરૂરી સુધારા-વધારા થતા રહ્યા. બધી જ શાખાઓમાં અત્યારે પરીક્ષા પણ એક જ દિવસે અને એક જ સમયે લેવામાં આવે છે અને તેમાં પ્રત્યેક વર્ષદીઠ એકસરખું પ્રશ્નપત્ર જ આપવામાં આવે છે. વિદ્યાલયનાં બધાં વિદ્યાર્થીગૃહોમાં આજ સુધી અનેક વિદ્વાનો-અભ્યાસીઓએ ધાર્મિક શિક્ષક તરીકે સેવાઓ આપી છે અને ધાર્મિક પરીક્ષકો તરીકેની ફરજ પણ ઉત્તમ રીતે બજાવી છે. ધાર્મિક પરીક્ષાના પરિણામો ઉપરથી ધાર્મિક ઇનામો પણ આપવામાં આવે છે.
પુસ્તક-પ્રકાશન : સમગ્ર સમાજમાં કેળવણી અને જ્ઞાનનો પ્રકાશ ફેલાવવો જ જોઈએ તેની ખેવના શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયે પ્રારંભકાળથી જ કરી છે. શાખા વિદ્યાર્થીગૃહની સ્થાપના દ્વારા શાળા-કૉલેજમાં ભણતા વિદ્યાર્થી-વિદ્યાર્થિનીઓને સગવડ આપવાની બાબત તો સારી રીતે ચાલવા લાગી, પણ બાકીના સમાજનું શું ? સારું વાંચન હોય તો માણસમાં સંસ્કરણ થાય. તો આવું વાંચન પૂરું પાડવા માટે વિદ્યાલયે પોતે પુસ્તક-પ્રકાશન યોજના શરૂ કરી, જેના અન્વયે એક એકથી ચઢિયાતાં ગ્રંથરત્નો સમાજના ચરણે ધરી દીધાં – જેના અભ્યાસથી વ્યક્તિના વિચારોમાં - આચારોમાં પરિવર્તન આવે. મોતીચંદ ગિરધરલાલ કાપડિયા ગ્રંથમાળાનાં પ્રકાશનો સમાજમાં ખૂબ આવકાર પામ્યાં. '
શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયનાં વિવિધ પ્રકાશનોમાંથી કેટલાક ગ્રંથોના નામ આ પ્રમાણે છેઃ અધ્યાત્મકલ્પદ્રુમ, શ્રી આનંદઘનજીનાં પદો ભાગ ૧ અને ૨, શ્રી આનંદઘન ચોવીશી, શ્રી શાંતસુધારસ, જૈન દૃષ્ટિએ કર્મ, જૈન ગુર્જર કવિઓ ભા. ૧ થી ૧૦, મરણસમાધિ : એક અધ્યયન, કાવ્યાનુશાસન, The System of Indian Philosophy, New documents of Jaina Painting, મધ્યકાલીન ગુજરાતી જૈન સાહિત્ય, ઉપાધ્યાય યશોવિજયજી સ્વાધ્યાય ગ્રંથ વગેરે
આગમ પ્રકાશન : જૈન ધર્મના મૂળ સિદ્ધાંતોને, તેના મૂળ શાસ્ત્રગ્રંથોને વૈજ્ઞાનિક ઢબે સંશોધન કરીને સંપાદિત કરીને પ્રકાશિત કરવાની યોજના શરૂ કરી અને આગમપ્રભાકર મુનિ પુણ્યવિજયજી મહારાજ, ૫. શ્રી દલસુખભાઈ માલવણિયા, પં. અમૃતલાલ ભોજક, પ્રખર આગમવેત્તા મુનિ જંબુવિજયજી અને બીજા અનેક વિદ્વાનો-સંતોના સહકારથી એક પછી એક આગમોનું પ્રકાશન વિદ્યાલય દ્વારા થવા માંડ્યું. આ માટે સંસ્થામાં “જિનાગમ પ્રકાશન ટ્રસ્ટની સ્થાપના કરવામાં આવી.
જૈન આગમ ગ્રંથમાલાની આ શ્રેણીમાં નંદિસૂત્ર, આચારાંગસૂત્ર, સૂત્રકૃતાંગસૂત્ર, ઠાણાંગસૂત્ર, પણવણાસૂત્ર, દશવૈકાલિકસૂત્ર, ઉત્તરાધ્યયનસૂત્ર. આવશ્યકસૂત્ર, જ્ઞાતાધર્મકથા, અનુયોગદ્વારસૂત્ર,