Page Text
________________
२३४ ]
स्वयंभू कृत : रिट्ठोमि चरिउ' मांथी पञ्चीश देश्य शब्दो वहु इंधण कूडागार किय, संचारिम महिहर गाई थिय
(७-१२-१) 'इंधरण खडकीने अनेक ढग करवा मां पाव्या-जाणे के जंगम पर्वतो प्रावीने ऊभा ।' ३. खेमाखेमि 'साम सामे क्षेम कुशलनी पूछ परछ'
थोवंतरि जादव नहिं जि प्राय प्रवाखरु खेमाखेमि जाय
(१६-१२-५) 'ट्रक समयमां यादवो त्यांज प्रावी पहोंच्या । अरस परस क्षेमकुशल पूछयां' । सं, 'क्षेम', प्रा, 'खेम', उपरथी
'हत्था हत्थि' वगेरेनी जेम द्विटुकी प्रयोग 'खेमावेमि' 'कुसलाकुसलि' पण वपरायो छ । ४. 'खोल्लडउ' 'कूवो'
भरवाडनी झूपडो के कूबा जेवा अर्थमां आ नवो शब्द छ । दे. ना. (२,७४) मां 'बुखल्ल' शब्द 'कुटी' ना अर्थमां तथा प्राकृतकोशमाः 'खोल्लि' शब्द 'कोटर' ना अर्थमा छ । गुजराती 'खोलड्डु' 'खोरडु' अने 'खोली' पानी साथे संकलायेला जणाय छे । अर्थ बदलायो छे. 'खोरा" हवे 'घर' उपरान्त 'छापरा' नो अर्थ पण धरावे छे । नीचेनी उकटणमां मथुरा नगरीना घरोनी साथे गोकुलना 'खोल्लड' नो विरोध छ । प्रसंग कृष्णनी उपस्थिति ने कारणे गोकुलनी धन्यता अने शोभानो अने मथुरानी निस्तेजपरगानो छ :
खोल्लडई वि गोट्टे मणेहरई
मह रहे रोवंति पांई घरंइ (४-१३-६) 'नेसमां कूबा पण मनोहर लागता हता, ज्यारे मथुरामां घरो पण जाणे के रोतां हतां' ।
टर्नरना भारतीय प्रार्थना तुलनात्मक कोशमां 'खोल्ल' 'खोल' अने 'खोर' माथी आवेला भारतीय शब्दोमां 'ऊंडो खाडो : 'पोलाण', 'बखोल', 'कोतर', 'गुफा' ग्रेवो अर्थ मुख्य छ । (जुनो संख्यांक ३६४३, ३६४६) ५. चंडिल्ल 'वालंद'
दे. ना.३, २ मां 'चंडिल' संस्कृत पाने 'चंदिल' देश्य गष्या छे । अहीं मूडन माथे आवेला नावीने प्रद्य म्न धमकावी, मूडीने काढी मूके छे । ते प्रसंग छ :----
_ 'सो चंडिल्लु कुमार तज्जिऊ,
मुडिय डेग सिरेण विसरिजऊ (१२-१२-२) 'कुमार ते वालंद ने धमकाव्यो अने माथु मुडाने काढी मूक्यो' । ६. छुध हीर 'चन्द्र'
दे. ना. ३, ३८ मां 'बालक' अने 'चंद्र' ना अर्थ मां 'छुधहीर' नोंधायो छ । अने पुष्पदंत मां तथा 'पउम चरिउ' मां पण ते मले छे । नानो' 'हीरो' 'हीरलो' ग्रेवा यौगिक अर्थ उपर थी आलाक्षणिक अर्थ रूढ बन्वो छ ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 012033 |
| Book Title | Jinvijay Muni Abhinandan Granth |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dalsukh Malvania |
| Publisher | Jinvijayji Samman Samiti Jaipur |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 462 |
| Language | Hindi, English |
| Classification | Smruti_Granth & Articles |
| File Size | 13 MB |