________________
પૂજ્ય ગુરૂદેવ ડવિવય પં. નાનચન્દ્રજી મહારાજ જન્મશતાહિદ સ્મૃતિગ્રંથ
ત્રિતત્ત્વ ૧- દેવત, ૨- ગુરુતત્વ, ૩- ધર્મતત્વ. (૧) દેવતન્તઃ તેના ત્રણ ભેદ –
સ - વીતરાગ – તીર્થંકરદેવ આ – પેગંબર વગેરે અવતારો
ફુ - અનાસકત ગી (નિવૃત્તિલક્ષી - પ્રવૃત્તિપ્રધાન) (૨) ગુરુતવઃ તેના ત્રણ ભેદ –
૪ – અપ્રમત્તસાધુ (પ્રવૃત્તિલક્ષી - નિવૃત્તિપ્રધાન) આ – માર્ગદર્શક
૬ – સર્વ સામાન્ય સંત (૩) ધર્મતત્ત્વ તેના ત્રણ ભેદઃ
સ - નીતિપ્રધાન વ્યકિત ગ – માનવતાપ્રધાન વ્યકિત
ફુ - સવાંગી જ્ઞાનમૂલક વ્યકિત આ ત્રણેના લક્ષણે વધારે સ્કુટ કરીએઃ(અ) નીતિપ્રધાન વ્યકિતમાં નીચેના સદ્દગુણે હેવા જરૂરી છે :
૧ - સાધન સદુપયોગ : ૨ - માનવજન્મમૂલ્ય : ૩- સગુરુ- સત્સંગ : ૪ - અવસર - ઉપયાગ: ૫ જાગૃતિ -વિવેક. (ગા) માનવતાપ્રધાન વ્યક્તિમાં નીચે મુજબ નિષેધાત્મક અને વિધેયાત્મક (રચનાત્મક) વલણ હોવું જોઈએ. નિષેધાત્મક -
વિધેયાત્મક :૧- વ્યસન ત્યાગ
૧ - વિચાર ૨. કુસંગ ત્યાગ
૨ - વિનય
૬. દરેક પ્રવૃત્તિમાં ૩ - વિષય ત્યાગ ૩. વિવેક
મનની સ્વચ્છતા ૪અભિમાન ત્યાગ ૫- કૃપતા ત્યાગ
૪ . પરોપકાર (વૃત્તિ)
૭- વીર્યરક્ષા ૬ - આશા - તૃષ્ણ ત્યાગ
૫- માનવતા
૮. વિવિધ કર્તવ્યપાલન (૨) સવગી જ્ઞાનમૂલક વ્યકિતમાં નીચે પ્રમાણે ગુણવિકાસ હવે જોઈએ:૧- વતનિષ્ઠા
૪- સમદષ્ટિ
૭. પરદુઃખ દૂરકરણ ૨: દાન-શીલ-તપ-ભાવ
૫- સત્ય શીલ નિષ્ઠા
૮. સહધમી સેવા ૩ - ગુરુ ભકિત
- સેવાધર્મ
૯- સ્વધર્મ પાલન ઉપરાંત માનવતાપ્રધાન વ્યકિત (ST) માં “ધર્મતત્ત્વ' કેન્દ્રરૂપ (મધ્યવર્તી) હેવાથી આસ્તિકતા તેમજ નાસ્તિકતાને નીચે મુજબ સ્પષ્ટ ખ્યાલ હોવો જોઈએ:– આસ્તિકતા –
- નાસ્તિકતા – ૧- આત્મદર્શનની તાલાવેલી
૧- એકાંત નિયતિવાદ ૨- કર્મવાદની સમજ
૨ - એકાંત પ્રારબ્ધવાદ ૩- પૂર્વજન્મ-પુનર્જન્મની યાદી
૩- એકાંત નિષ્ક્રિયતા ૪. જન્મ-જરા-મરણુદિ-અવસ્થાઓનું ઊંડું નિરીક્ષણ
૪. ભૌતિકવાદ ૫. પુરુષાર્થવાદ
૫. સાંપ્રદાયિક કટ્ટરતા ૬. ગુરુ સમર્પણ
૬ - રાષ્ટ્રીય ઝનૂન ૭. ઈશ્વર પ્રેરણાવાદ
૭ - અંગત મૂઢ સ્વાર્થ ૮. ઈશ્વર પૂજા - ભક્તિ
૮- સામાજિક ઝનૂન ૯. અનેકાંતવાદ
જીવનઝાંખી
૧૨ Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
