________________
૩૫૪
દ્વાદશ પ્રકાશ
તેઓએ સમજવું જોઈએ કે દઢ આગ્રહપૂર્વક નિરંતર અને ભ્યાસથી જ માત્ર વિચારશક્તિ વૃદ્ધિ પામે છે. આ વિચાર પછી સારા હોય કે નઠારા હૈય, સારા વિચારથી સારા વિચારની અને ખરાબ વિચારથી ખરાબ વિચારની શક્તિ વૃદ્ધિ પામે છે.
વિચારની અધિકતા ઉપર મનના પ્રવાહની વૃદ્ધિને આધાર છે અને વિચારના ગુણ ઉપર તે ગુણની દઢતાને આધાર રહે છે.
મનને સુધારવાની અને તેને વિકસિત કરવાની જેમની ઈચ્છા હોય તેમણે નિરંતર નિયમિત રીતે મનન કરવાને અભ્યાસ કરવા અને પોતાની માનસિક શક્તિઓ સુધારવાનો નિશ્ચય લક્ષમાં રાખવા
આ અભ્યાસ પૂર્ણ ફળદાયક થાય તે માટે પિતાને અધ્યોત્મિક આદિ જે વિષય પ્રિય હોય, એવા કેઈ વિષયના સબંધમાં કેઈ ઉત્તમ પુરૂષે લખેલું અને જેની અંદર નવીન પ્રબળ વિચારે દાખલ થયા હોય તેવું એક પુસ્તક લેવું. તેમાંથી થોડાં વાક્યો હળવે હળવે વાંચવાં. પછી વાંચેલ વાક ઉપરઢતાથી, આસક્ત ચિત્તથી વિચાર કર. જેટલા વખતમાં તે વાક્યો વાંચ્યા હોય તેથી બમણુ વખત સુધી વિચાર કરે
વાંચવાનું કારણ નવા વિચારો મેળવવાનું નથી પણ વિચાર શક્તિ પ્રબળ કરવાનું છે શરૂઆતમાં અરધી ઘડી વાંચવાનું બસ છે, કારણ કે વધારે વખત વાંચવાથી દૃઢતાથી ધ્યાન આપવાનું કાર્ય આરંભમાં જશ વિશેષ પરિશ્રમ આપનાર છે.
કેટલાક મહિના સુધી આવો નિયમિત અભ્યાસ કરનારને માનસિક બલમાં સ્પષ્ટ વધારે થયેલો માલમ પડે છે, અને પ્રથમ કરતાં ઘણું સારી રીતે નવીન વિચાર કરી શકે છે.
આ સર્વ વિચારોની ઉત્પત્તિનું મૂલ આપણે આત્મા છે. સત્તામાં રહેલી શક્તિઓ આવા વિચારે દ્વારા બહાર આવે છે. •
આટલી વાત-ચાદ રાખવી કે અનેક વિચારે કરનારમાં પરસ્પર જે વિષમતા કે ચુનાધિકતા દેખાય છે તે સત્તા શક્તિની ન્યૂનતાને લીધે નહિ પણ સાધનની અયોગ્યતાને લીધે થાય છે માટે પૂર્ણ સાધન મેળવી પ્રયત્ન કરનાર વિજયી નિવડશેજ. : "
. વળી અભ્યાસીઓએ આ વાત વારંવાર સ્મરણમાં રાખવી કે અવિચ્છિન્ન ઉન્નતિ માટે અભ્યાસની નિયમિતતા જરૂરી છે. એક