________________
પ્રકારતરે કરી કાળજ્ઞાન બતાવે છે. ર૬૭ शीते हकारे फुत्कारे चोपणे स्मृतिगतिक्षये। अंगपंचकरीत्ये च स्यादशाहेन पंचता ॥ १६३ ॥
હકાર અદાર બોલતાં જે શ્વાસ ઠંડે જણાય, કુત્કાર કરી શ્વાસ બહાર કાનાં તે ગરમ જણાય, યાદશક્તિ બીલકુલ ન રહે, હાલવા ચાલવાની ગતિ બંધ થાય, અને શરીરનાં પાંચે અંગે ઠંડા થઈ જાય તે દશ દિવસ મરણ થાય, ૧૬૩.
अर्घाणमर्द्धशीतं च शरोर जायते यदा। ज्यालाफस्माज्ज्वलेटांगे सप्ताहेन तदा मृतिः ॥ १६४ ॥
શરીર અરધુ ઉનું હોય અને અરધુ શરીર ઠંડુ થઈ જાય તથા કરણ સિવાય અકસ્માત શરીરમાં ક્વાલા બન્યા કરે તે સાત દિવ મરણ થાય. ૧૬૪.
स्नातमात्रस्य हृत्पादं तत्क्षणाद्यदि शुष्यति । दिवसे जायते पष्टे तदा मृत्युरसंशयम् ।। १६५ ।।
સ્નાન કર્યા પછી તરતજ જે હૃદય અને પગ શુકાઈ જાય તે નિ તેનું છઠે દિવસે મરણ થાય. ૧૬૫.
जायते दंतधर्पश्वेच्छवगंधश्च दुःसहः। विकृता भवति च्छाया रहेन म्रियते तदा ॥ १६६ ॥
કડકડાટ કરતા દાત ઘસ્યા કરે, મડદાની માફ઼ મહા ખરાબ ધ શરીરમાંથી નીકળ્યા કરે અને શરીરના વર્ષમાં વિકૃતિ થાય (અર્થાત કાળો, ઘેળો, રાતે વિગેરે શરીરને રંગ બદલાયા કરે, તે તે ત્રીજે દિવસે મરણ પામે. ૧૬૬.
न स्वनाशां स्वजिव्हां न ग्रहान्नामला दिशः। नापि सप्तकपीन व्योन्नि पश्यति म्रियते तदा ॥१६७॥
જે માણસ પોતાની નાસિકા, પોતાની જીભ, ગ્રહ, નક્ષત્ર, તારા, નિર્મલ દિશા, અને આકાશમાં રહેલા સસઋષીના તારાઓને ન જોઈ શકે તે બે દિવસે મરણ પામે. ૧૬૭.
प्रभाते यदि वा सायं ज्योत्स्नावत्यामथो निशि । प्रवितत्य निजी वाहू निजच्छायां विलोक्य च ।। १६८॥ शनैरुक्षिप्य नेत्रे स्वच्छायां पश्येत्ततोऽवरे । न शिरो दृश्यते तस्यां यदा स्यान्मरणं तदा॥ १६९ ॥
