________________
૧૬૮
તૃતીય પ્રકાશા
શાલિભદ્રનું મુખ ઉતરી ગયું. તેના ચહેરા ઉપર ગ્લાનિ આવી ગઈ. શું મારે માથે કોઈ ધણું છે? હું આજ સુધી તે એમ સમજતો હતો કે હું સુખી છું. જે માથે ધણી હાય, બીજે સ્વામી હોય, તો સુખી શાને? તે અવસરે નીચે આવ્યો. શ્રેણિક રાજાને મળે. રાજાએ પ્રીતિથી ખેળામાં બેસાર્યો અને પુત્રની માફક ચુંબન કર્યું. થોડા * વખતમાં તે તેના શરીર ઉપર પશીને થઈ આવ્યું. ભદ્રાએ કહ્યું, મહા- - રાજ! તેને જવાદે. માણસના પરિચયમાં ન આવેલ હોવાથી તે ગભરાય છે. શાલિભદ્રને રાજાએ જવાનું કહ્યું. તે પોતાના મહેલમાં આવ્યું. ભદ્રાએ પણ શ્રેણિકની ઘણું બરદાશ કરી. રાજા ખુશી થઈ પોતાને મુકામે આવ્યું અને આવા ધનાઢયો તથા સુખી જીવે મારા રાજ્યમાં વસે છે તેથી વિશેષ હર્ષિત થયે. શાલિભદ્રને ચેન ન પડયું. તે વિચારવા લાગ્ય, અરે! પૂર્વ ભવે જોઈએ તેવું પુણ્ય કે કર્મ કર્યું નથી માટે મારે માથે સ્વામી છે પણું હવે એવાં કર્મ કરું કે મારે માથે કઈ ધણું ન હોય. તે અવસરમાં ધર્મષાચાર્ય ચાર જ્ઞાનધારક ત્યાં આવ્યા. શાલિભદ્ર તેમને વદન કરવા ગયે અને વિનયથી પૂછયું કે મહારાજ એવું કયું સારું કાર્ય કરવું જોઈએ કે જેથી માથે ધણું ન હોય તેવી સ્થિતિ મળે. ગુરૂએ જવાબ આછે, ચારિત્ર લેવાથી માથે ધણું ન હોય તેવું નિર્ભય સ્થાન મળે છે. પિતે તે અંગીકાર કરવાની ઈચ્છા જણાવી. ઘેર આવ્યા અને માતા પાસે આજ્ઞા માગી. તેના સુકુમાળપણું વિષે, વન વિષે, ચારિત્રની દુર્ઘટતા વિષે માતાએ ઘણું સમજાવ્યો પણ જ્યારે તે પિતાના નિશ્ચયથી ડગેજ નહિ, ત્યારે માતાએ તેને કહ્યું, આ દિવ્ય ભેગેને ત્યાગ કરી મનુષ્યની સ્થિતિનો છેડે વખત અભ્યાસ કર, પછી ખુશીથી ચારિત્ર લેજે શાલિભદ્દે તેમ કરવા સ્વીકાર્યું, અને દિવસે દિવસે એક એક સ્ત્રી, શય્યા વિગેરે ત્યાગ કરવા લાગ્યો. આ વાતની શાલિભદ્રની બહેન જે ધન સાથે વિવાહિત હતી તેને ખબર પડી તે રડવા લાગી. ધન્નાએ કારણ પૂછ્યું ત્યારે શાલિભદ્રને એક એક સ્ત્રીનો ત્યાગ અને થોડા વખતમાં ચારિત્ર લેવાનું જણાવ્યું ત્યારે ધનાએ હસી કરી કે શાલિભદ્ર કાયર છે, ત્યાગ કરે તે વળી એક એકને ત્યાગ શા માટે કરે? એક