________________
વિક્તશાંતિ અને કળાચાર માટે પણ હિંસા ન કરવી. ૧૦૧ ણામમાં રાજાએ પોતાના આયુષ્યનાં અવશેષ સોળ વર્ષ પૂરાં કર્યા, અને આયુષ્ય પૂર્ણ કરી તે ચક્રવતી રાજા સાતમી નરકે ગયા. ત્યાં તેને મહા ઘેર વેદના સહન કરવી પડી. આ પ્રમાણે હિંસા કરનાર સુભૂમ અને બ્રહ્મદત્ત ચક્રવતીએ પિતાના ઉત્તમ માનવ આચુષ્યને નિરર્થક કરી લાંબા વખત સૂધી નરકની મહા વ્યથાના લેતા થયા, માટે સુખના ઈચ્છક જીવોએ કઈ પણ જીવને દુઃખ ન આપવું. કેમકે દુઃખ આપ્યાથી અવશ્ય તેને બદલે મળે છે.
कुणिवरं वरं पंगु रशरोरी वरं पुमान् । अपि संपूर्णसर्वांगोन तु हिंसापरायणः ॥२८॥
મનુષ્યોએ હાથ વિનાના થવું તે સારું છે, પાંગળા થવું તે સારૂં છે, અને શરીર વિનાના થવું તે સારું છે, પણ સંપૂર્ણ શરીરવાળા થઈને હિંસા કરવામાં તત્પર થવું તે સારૂં નથી. ૨૮ કેટલાએક વિન શાંતિ માટે અને કેટલાએક કુળાચારથી હિંસા કરે છે, તેને આચાર્ય શ્રી કહે છે કે, हिंसा विघ्नाय जायेत विघ्नशांत्यै कृताऽपिहि । कुलाचारघियाप्येषा कृता कुलविनाशिनी ॥ २९॥
વિગ્નની શાંતિ થવા માટે કરાયેલી હિંસા પણ ઉલટી વિનને માટે થાય છે અને કુળાચારની બુદ્ધિથી પણ કરાએલી હિંસા કુળનો વિનાશ કરનારી થાય છે ૨૯ अपि वंशक्रमायातां यस्तु हिंसां परित्यजेत् ।।
મુરણ રૂવે સીરિત્મિક રૂ . કાલોકરિકના પુત્ર સુલસની માર્ક જે કુલકમથી (વશપરંપરાએ ) આવેલી પણ હિસાને ત્યાગ કરે છે તે શ્રેષ્ઠ કહેવાય છે. ૨૦
વિવેચન–સુલસ અને કાલસેકરિક કોણ હતા અને સુલસે કુળક્રમે આવેલી હિંસાને ત્યાગ કેવી રીતે કર્યો તે પ્રસંગે પાત જણાવવું ઉચિત છે એમ જાણું તેની ટુંક હકીક્ત આપવામાં આવે છે મગધ દેશની રાજગૃહિ નગરીમાં શ્રેણિક રાજા રાજ્ય કરતો હતું. તેને મહા બુદ્ધિના નિધાન સખે બુદ્ધિમાન અભયકુમાર નામને કુમાર હતું તે નગરીમાં કાલસેકરિનામનો કસાઈ રહે તે હતો તેને સુલસ નામે પુત્ર હતો. આ કસાઈ નિરંતર અનેક જીને