________________
૫૦
બળ વાપરેરાન હોવાથી તેની પરમાર
શ્રીમદ રાજચંદ્ર-આત્મકથા પરમાર્થની પ્રાપ્તિ થાય તે કાળ દુરામ તહેવા પગ છે, જો કે સર્વ કાળને વિષે ૫ માર્યપ્રાપ્તિ જેનાથી થાય છે, એવા પુરુષોને જોગ દુર્લભ જ છે, તથાપિ આવા કાળને વિષે તો અત્યંત દુર્લભ
હોય છે જીવોની પરમાર્થવૃત્તિ શ્રીપરિણામને પામતી હતી જ્ઞાનીના ઉપદેશનું હોવાથી તે પ્રત્યે જ્ઞાની પુરુષોના ઉપદેશનું બળ ઓછું થાય છે, છે ? અને તેથી પરપરાએ તે ઉપદેશ પર શીવપણાને પામે છે, એટલે
પરમાર્થમાર્ગ અનુક્રમે વ્યવચ્છેદ થવા જોગ કાળ આવે છે પરમાર્થવૃત્તિની આ કાળને વિષે અને તેમાં પણ હમણા લગભગનાશે કડાથી ક્ષીણતા મનુષ્યની પરમાર્થવૃત્તિ બહુ ક્ષીણપણાને પામી છે, અને એ વાત
પ્રત્યક્ષ છે સહજાનંદ સ્વામીના વખત સુધી મનુબોમા જે સરળવૃત્તિ હતી, તે અને આજની સરળવૃત્તિ એમાં મોટો તફાવત થઈ ગયા છે ત્યા સુધી મનુષ્યોની વૃત્તિને વિશે કંઈ કંઈ આજ્ઞાતિપણ, પરમાર્થની ઇછા, અને તે સબંધી નિશ્ચયમાં દઢતા એ જેવાં હતા તેવા આજે નથી, તેથી તો આજે ઘણું ક્ષીણપણ થયું છે, કે હજુ આ કાળમાં પરમાર્થવૃત્તિ કેવળ
વ્યવરછેદ પ્રાપ્ત થઈ નથી, તેમ સત્યુપરહિત ભૂમિ થઈ નથી, કાળની વિષમતા તોપણ કાળ તે કરતા વધારે વિષમ છે, બહ વિષમ છે, એમ
જાણીએ છીએ પરમાર્થમાગે આવુ કાળનું સ્વરૂપ જોઈને મોટી અનુકપા હૃદયને પ્રાપ્ત કરાવવા વિષે અખંડપણે વર્તે છે જીવનને વિષે કોઈ પણ પ્રકારે અત્યંત રહેતી અનુકંપા
દુખની નિવૃત્તિનો ઉપાય છે જે સર્વોત્તમ પરમાર્થ, તે સંબંધી વૃત્તિ કઈ પણ વધમાનપણાને પ્રાપ્ત થાય, તે જ તેને સત્વસ્પનું ઓળખાણ થાય છે, નહીં તો થતુ નથી તે વૃત્તિ સજીવન થાય અને કોઈ પણ જીવોને-ઘણા જીવને–પરમાર્થસંબધી જે માર્ગ તે પ્રાપ્ત થાય તેવી અનુકપા અખંડપણે રહ્યા કરે છે, તથાપિ તેમ થવુ બહુ દુર્લભ જાણીએ છીએ અને તેના કારણો પણ ઉપર જણાવ્યાં છે.
