________________
११८
आचाराङ्गसूत्रे षड्गुणस्निग्धः, इत्यादि। त्रिगुणस्निग्धस्य द्वयधिकः पञ्चगुणस्निग्धः, त्र्यधिकः षड्गुणस्निग्धः, चतुरधिकः सप्तगुणस्निग्धः, इत्यादि । चतुर्गुणस्निग्धस्य द्वयधिकः षड्गुणस्निग्धः, व्यधिकः सप्तगुणस्निग्धः चतुरधिकः- अष्टगुणस्निग्धः । एवं पञ्चगुणस्निग्धादिसंख्यातासंख्यातानन्तगुणस्निग्धपर्यन्तस्य यधिकादिगुणस्निग्धेन सह बन्धो भावनीयः।
एवं जघन्यगुणरूक्षस्य, अजघन्यगुणरूक्षस्य च बन्धव्यवस्था वोध्या ।
विसदृशपुद्गलवन्धःअथ विसदशपुद्गलयोबन्धे कीदृशी व्यवस्था ?
उच्यते-जघन्यगुणस्निग्धस्य, जघन्यगुणरूक्षेण सह वन्धो न भवति। अर्थ चार गुण स्निग्ध, तीन गुण अधिक का अर्थ पांच गुण स्निग्ध, चार गुण अधिक का अर्थ छह गुण स्निग्ध, इत्यादि समझना चाहिए। चतुर्गुण स्निग्ध से द्वयधिकषड्गुण स्निग्ध, त्र्यधिक-सप्तगुण स्निग्ध, चतुरधिक-अष्टगुण स्निग्ध समझना चाहिए ।
Mental इस प्रकार पञ्चगुण स्निग्ध आदि से संख्यात, असंख्यात अनन्त गुण स्निग्ध को दो गुण अधिक स्निग्ध के साथ बन्ध होता है । इस प्रकार जघन्य गुण रूक्ष का अजघन्य गुण रूक्ष के साथ बन्ध की व्यवस्था जाननी चाहिए ।
विसदृश पुद्गलों का बन्धप्रश्न—विसदृश अर्थात् परस्पर विरोधी पुद्गलों के बन्ध की क्या व्यवस्था है ?
उत्तर- जघन्य गुण स्निग्ध का जघन्य गुण वाले रूक्ष पुद्गलके साथ बन्ध ગુણ સ્નિગ્ધ, ત્રણ ગુણ અધિકાને અર્થે પાંચ ગુણ સ્નિગ્ધ, ચાર ગુણ અધિકને અર્થ છ ગુણ સ્નિગ્ધ, એ પ્રમાણે સમજવું જોઈએ. ચતુર્ગુણ સ્નિગ્ધથી ધિક ષડ્રગુણ સ્નિગ્ધ, વ્યધિક સપ્તગુણ સ્નિગ્ધ ચતુરધિક અષ્ટગુણ સ્નિગ્ધ સમજવું જોઈએ, એ પ્રમાણે પાંચ ગુણ સ્નિગ્ધ આદિથી સંખ્યાત, અસંખ્યાત અનન્તગુણ સ્નિગ્ધના બે ગુણ અધિક સ્નિગ્ધની સાથે બંધ થાય છે એ પ્રમાણે જઘન્ય ગુણ રૂક્ષની અજઘન્ય ગુણ રૂક્ષની સાથે બંધની વ્યવસ્થા જાણવી જોઈએ
વિસરશ પુદ્ગલેને બંધ– પ્રશ્ન-વિસદશ અર્થાત્ પરસ્પરવિરોધી પુદ્ગલેના બંધની શું વ્યવસ્થા છે? ઉત્તર-જઘન્ય ગુણ સ્નિગ્ધને જઘન્ય ગુણવાળા પુદ્ગલની સાથે બંધ થતી
