________________
સરવાળાની ચકાસણી
૩૨ ખિસું તર કરે છે, તેથી સંચાલકેએ અવશ્ય સરવાળાની ચકાસણી કરતા રહેવું જોઈએ.
અહીં પ્રશ્ન એ ઉઠે છે કે સરવાળાની રકમે ઘણી હોય, તે બધી ગણવા જઈએ તે વખત ઘણે લાગે અને મહેનત પણ ઘણું પડે, તે શું કરવું? એટલે તે માટે કઈ ટૂંકી રીત શોધવાની જરૂર રહે છે અને તે શોધાયેલી છે. તે માટે નીચેના દાખલા પર નજર કરે, એટલે બધું સમજાઈ જશે.
૨૧૬૯ ૪૩૫ ૭૪૧ 13 ૯૮૭ ] 6.
૨૩૭૯–૩ આમાં સરવાળે તે ચાલુ રીતે જ કરે છે, પણ તેની બાજુમાં એક સ્તન્મ વધારી દીધું છે અને તેમાં દરેક લીંટીના આંકડાને સરવાળે કરીને મૂક્યો છે. જ્યાં સંખ્યા બે આંકડાની આવી, ત્યાં તેને ફરી સરવાળે કર્યો છે અને તેને એક અંક બનાવીને મૂક્યો છે. આ રીતે જે અંક લખાયા તેનો સરવાળો કરીને તથા તેનો એક અંક બનાવીને નીચે મૂક્યો છે. હવે સરવાળાના બધા અંકનો સરવાળે આ અંક મુજબ જ આવે તે સમજવું કે સરવાળે સાચે છે, નહિ તે તેમાં કંઈ ભૂલ છે.
૨+ 1 + ૬ = ૯. તે પહેલી પંક્તિમાં મૂક્યા. ૪+૩+ ૫ = ૧૨. તેનો ફરી સરવાળો કરતાં ૧ + ૨ = ૩ આવ્યા,
!
