________________
ભાગાકારની ટૂંકી અને સહેલી રીતે
૧૬૫ ૧૧ = ૧૩૩૧ એટલે ૧૦૨૪૮૭ ને ત્રણ વખત ૧૧ થી ભાગવા જોઈએ. તે આ રીતે ભગાશે :
૧૧ ) ૧૦૨૪૮૭ ( ૯૧૭ ૧૧ ) ૯૩૧૭ ( ૮૪૭
૧૧ ) ૮૪૭ ( ૭૭ જવાબ. એક જ સંખ્યાના ઘણા અવયવો પડતા હોય ત્યાં ક્ય અવયવ વધારે અનુકૂળ પડશે, એને નિર્ણય કરી લેવામાં જ ખરી બહેશી છે. અહીં એટલું ધ્યાન રાખવું કે પ્રથમ નાના અવયવથી ભાગવા અને પછી મોટા અવયવથી ભાગવા, તો ભાગાકારમાં વધારે સરળતા રહે. દાખલા તરીકે ૩ર૬૪ ને ૨૪ વડે ભાગવાના હતા, ત્યાં જ અને ૬ એવા બે અવચવે પાડીને કામ લીધું. અહીં ૬ અને ૪ એવા અવય પડી શકે અને ઘણું ખરા એ જ પ્રમાણે પાડે, પણ આ રીતે ભાગાકાર કરી જોવાથી જ ખબર પડશે કે એમાં કઈ રીત વધારે સહેલી છે ?
૬ ) ૩૨૬૪ ( પ૪૪
૪ ) ૫૪૪ ( ૧૩૬ પર તુ અહીં એમ દેખાતું હોય કે અમુક અવયવ વડે પ્રથમ ભાગવાથી વધારે સરળતા રહેશે, તે તેમ કરવામાં કંઈ જ હરક્ત નથી. એ પ્રમાણે ભાગાકાર કરી શકાય છે.
