________________
દ૬
ગણિત-સિદ્ધિ ગુણવા છે તે “ત્રીસ અયુિં પંચાશી” અને “આગળ મીડું” એમ કરીને ૮૫૦ ને જવાબ પળવારમાં રજૂ કરી શકાય છે
જે રકમ મોટી હોય તે અઢિયાને સીધે ઉપગ. થઈ શકતો નથી, પણ મૌખિક હિસાબ ગણનારા વિભાગથી હિસાબ ગણીને તેને મેળ મેળવી દે છે અને કામ ચલાવે છે. આ રીતે ૧૪૬ને ૨૫ થી ગુણવા હોય તે “સે અઢિયે. અઢિસો” અને “ચાલીશ અઢિયે સે” એ રીતે ૩૫૦ ને. આંક લાવી તેમાં “છ અઢિયે પંદર ”ઉમેરી ૩૬પની સંખ્યા, લાવવાના. પછીનું કામ તે માત્ર મીંડું ચડાવવાનું છે, એટલે તેમાં કંઈ મુશ્કેલી નથી. તાત્પર્ય કે ૩૬૫ની સંખ્યા આવી કે તેઓ જવાબમાં ૩૬૫૦ રજૂ કરવાના.
આંક મુખપાઠ હોય તે ગુણાકાર કરવામાં કેટલી સરલતા રહે છે, તે આ પરથી સમજી શકાશે.
૩-પંચેતેર વડે ગુણવાની રીતે ૧૦૦ – ૨૫ = ૭૫, એટલે કેઈપણ રકમને ૧૦૦ વર્ષે ગુણ તેમાથી તેને ચે ભાગ ઓછો કરીએ, તે તેનું
પરિણામ મૂળ સંખ્યાને ૭૫ વડે ગુણ્યા બરાબર આવે. આ તે રીતે ૬૪ ને ૭પ થી ગુણવા હેય તે આ રીતે ગુણી શકાય
૬૪ x ૧૦૦ = ૪૦૦ – ૧૬૦૦ = ૪૮૦૦ અહીં સંખ્યા મોટી કે વિષમ હોય તે પણ ગુણા
