________________
(૧૧૨) વિગેરેમાં જેટલે કાળ અમારી પટહ વગડાવે. અને આરંભ જીવહિંસા વિગેરે બંધ થાય તે અથવા જે કાળે મેક્ષનું વર્ણન ચાલે, તેને આશ્રયી કાળ મેક્ષ છે. આ ગાથાને અર્થ છે. - હવે ભાવ વિક્ષ બતાવે છે. दुविहो भावविमुक्खो देसविमुक्खो य सव्यमुः देसविमुक्खा साह सव्वविमुक्खा भवे सिद्धा ।२३०॥
ભાવ વિમોક્ષ બે પ્રકારે છે. આગમથી જ્ઞાતા અને ઉપગ રાખનાર છે. અને નોઆગમથી બે પ્રકારે છે. દેશથી તથા સર્વધી છે. દેશથી અવિરત સમ્યગ દષ્ટિ જીવને અનંતાનુબંધીની ચેકડી ક્ષય ઉપશમ થવાથી તથા દેશ વિરતીને અનંતાનુબંધી તથા અપ્રત્યાખ્યાની ચેકડીઓ લથ ઉપશમ થવાથી છે, અને સાધુઓને પ્રથમના બાર કથા (સંવલનની ચેકડી સિવાય) હાથ ઉપશમ થવાથી અને ક્ષેપક માં જેને જેટલે કાળ પાયે ક્ષીણ થાય, તેને તેટલાને ક્ષય થવાથી દેશ વિમુક્તિ છે, તેથી સાધુઓ દેશ વિમુક્ત છે, ભવસ્થ કેવલી સાધુએ પણ ભવ ઉપગ્રહિક કર્મના સદભાવથી દેશ વિમુકત જ છે, અને સર્વથા વિમુકત તે સિદ્ધ ભગવંતેજ થાય છે. (ગાથા)
શંકા–મેની પૂર્વે બંધપલું હોય છે, જેમકે નિગક (હ) વિગેરે બંધ હોય તે તેને મોક્ષને સંભવ થાય, તે શંકા દૂર કરવા માટે બંધ અભિધાન પૂર્વક મા બતાવે છે.
