________________
(૧૧૧) नाम ठवण विमुक्खो, दव्वे खित्तेय काल भावयः एसो उ विमुक्खस्सा निक्खेबो छब्धिहो होइ ॥२५८॥
નામ સ્થાપના દ્રવ્ય ક્ષેત્ર કાળ અને ભાવ વિમેક્ષ એમ છ પ્રકારે છે, સંક્ષેપથી કહ્યા, અને વિશેષથી કહેવા નામ સ્થાપના સુગમાને છેડી દ્રવ્યાદિ વિમેક્ષ બતાવવા કહે છે. दव्व विमुक्खो नियला इएसु खितमि चारयाईसुं। काले चेइय महिमा, इएलु अणधायमाईओ॥२५९।।
તવ્ય વિમોક્ષ આગમ અને તે આગમ એમ બે ભેદે છે, આગમથી જ્ઞાતા પણ તેમાં તેને ઉપગ ન હોય.
ને આગમથી જ્ઞ શરીર ભવ્ય શરીરથી તિરિક્ત ( જુદે ) નિગડાદિક વિષયભૂત (બેડીમાંથી) જે છુટકારે થાય તે દ્રવ્ય વિમોક્ષ છે, (અથવા માગધીમાં સાતમી વિભક્તિ છે તેને અર્થે પાંચમી વિભક્તિમાં લઈએ તે) બેડી વિગેરે દ્રવ્યથી છુટવું, તે દગ્ય વિમેક્ષ છે, (અપર કારક વચનો સંભવતો અર્થ ભણેલાએ પિતાની મેળે વિચારીને જ તે બતાવે છે જેમકે) દ્રવ્ય વડે, કે દ્રવ્યથી, એટલે સચિત્ત અચિત્ત મિશ્ર દ્રશ્યથી મક્ષ તે દ્રવ્ય વિમોક્ષ વિગેરે સમજ - ક્ષેત્ર વિમેક્ષ તે જે ક્ષેત્રમાં પિતે ચારક વિગેરેથી પકડાએલા હેય, તેમાંથી છુટકારે થાય, તે ક્ષેત્ર વિમેલ છે.
અથવા ક્ષેત્રના દાનથી અથવા જે ક્ષેત્રમાં મોક્ષનું વર્ણન ચાલે તે ક્ષેત્ર વિમોક્ષ છે. અને કાળ વિમેશ મહિમા