________________
બાર વર્ષને વનવાસ, બાર ગાઉએ બોલી બદલાય' એવી જુની કહેવત વગેરે વસ્તુઓને વિચાર બારના આંકના મહત્વને સ્પષ્ટ કરે છે * ભિક્ષની પડિમાની સંખ્યા ૧૨, શ્રાવકનાં વ્રતની સંખ્યા ૧૨, શ્રી અરિહંતનાં ગુણોની સંખ્યા ૧૨, નિર્ભર અને તપનાં પ્રકારે પણ ૧૨. .
જીવમાત્રમાં, બાર પ્રકારની શક્તિઓ પ્રચ્છન્નપણે રહેલી છે. તેને પ્રકટાવવા, વિકસાવવા અને પૂર્ણતાએ પહોચાડવા માટે ૧૨ વતે, ૧૨ પડિમાઓ અને ૧૨ પ્રકારના તપનું યથાશક્તિ પાલન કરવું જરૂરી છે.
બાર” સંખ્યાનો, સાતકાશાસ્ત્રની દૃષ્ટિએ વિચાર કરવાથી (બા એટલે માતા અને ૨ એટલે પિતા) “ર” એટલે રક્ષક. એક અક્ષર માતાના વાત્સલ્યાદિ કામળ ભાવને અને બીજે, પિતાના આજ્ઞાકારકાવાદિ ઉગ્ર ભાવેને વ્યક્ત કરે છે. એટલે આ “બાર” શpદમાં માતાપિતાનાં ભાવો, સૂર્ય–ચંદ્રનાં ભાવે તથા મન અને આત્માના ભાવ પ્રકાશિત થાય છે.
ચંદ્ર સાથે “મા” અક્ષર બેલાય છેજેમકે, “ચંદ્રમાં’ અને ૮૨ એ અનિબીજ છે એટલે તેમાં સૂર્ય કે પિતાનો ભાવે પ્રકાશિત થાય છે,
જેમ “નમો પદમાં રહેલા બે અક્ષરે અનેક દૃષ્ટિએ મહત્વ ધરાવે છે, તેમ “બાર” ના અંકમાં રહેલા બાર