________________
દાક્ષિણ્યનિધિ ક્ષુલ્લક
સભાના વૈભવમાં દિવ્ય વધારે! કરતી શાંત શીતાત્મા સિંહાસનના રૂઢ ભગ્ય આકાર વાળી તેની મૂર્તિ ખડી થઇ જાય, કાઇવાર પાતળાં છૂટા કપડા ધારી વીય વતી ખાળા દેખાય તે કોઇવાર હાથમા પ્રજાપે લઇ સામે ધસી આવતી પૂજારણના આકારમાં ભવ્ય ભાવિક ભક્તની આખે પેાતાને ભેટવા તલસતી દિવ્યાકારી ભક્તાણી દેખાય. ઑાઇવાર રાજાને છણુકાવતી રૂદ્રસ્વરૂપી આકર્ષક પણ લાલ આંખવાળી ચંડી સ્વરૂપે એ રાજાને આકર્ષણ કરે તે કોઇવાર પેાતાની બાજૂમાં ઊભેલી રાજવદન નિહાળતી દિવ્યાંગના દેખાય.
૧૬
આખો રાત રાજા અનેક તરગમાં વધતા ગયેા, ગૂંચવણામાં ગૂંચવાઇ ગયે, આવેગનાં તરફડિયાંમાં ફડકી ગયેા. એ કાઇવાર બારી પાસે; કાવાર અગાસીમમાં, કૈાઇવાર સિંહાસન પર ફાઇવાર ગાલીચા પર બેસે, પણ એના જીવતે આખી રાત શાંતિ ન વળી, ધીરજ ત આવી. એણે આખી રાત ઊંધ્યા વગર કાઢી. તદ્રા આવી ત્યારે કલ્પના વધારે થવા લાગી. મહારાજાએ વગર શાતિએ એ આખી રાત પસાર કરી.
આ રીતે સાકેતપુરમાં ગામણુ સુદ આઠમને દિવસ પસાર થયે. દેવી યશેાભદ્રાને રાજાના મનની પરિસ્થિતિને ખ્યાલ પણ નહેતા. એના દેદીપ્યમાન ચારિત્ર પાસે એના મનમાં આવી કલ્પના પણ શકય નહેતી, રાજાના જન્મદિવસ આ રીતે જુદા જુદા ભાવે, અનેકને આદૅ અને ખુદ મહારાજાના ઉજાગરાએ પસાર થયે અને ખીજા દિવસના વહેણાં વાયાં, કૂકડા ભેાલ્યા. રાજા થ્યા નહિ તેથી દુનિયાને કાર્યક્રમ બદલાયે! નહિ. આ રીતે સાકેતપુરમાં રાજાએ રાજસભ્યાએ અને પ્રજાજનાએ રાજાને જન્મ દિવસ જાહેર તહેવાર તરીકે ઊજવ્યેા.