________________
દક્ષિણ્યનિધિ શુલ્લક
-
-
પડે તો પોતાની કેવી રખડપટ્ટી થાય અને અંતે યશોભદ્રા તે હાથમાં આવવાની જ નહિ એ વિચારથી એને ભારે વિમાસણ થવા માંડી. પ્રિયંવદા તે વાત કરી ચાલી ગઈ, પણ રાજાને તે રાત્રે પણ જરાએ ઊંઘ ન આવી. હવે તે વિષય વાસના સાથે રાજ્યચિંતા જોડાઈ. હવે ઇયિતૃપ્તિના વિકાર સાથે પિતાનું સમસ્ત સ્થાન ઊખડી જવાની કલ્પના જોડાઈ. હવે સગી માના પેટ સાથે હરીફાઈનું વેર જાગૃત થયુ. હવે એને મને જીવનમરણના સવાલ છતા થઈ ગયા, એટલે શું કરવું અને કેમ કરવું અને જેની સાથે સલાહ મેળવવી એના તરંગમાં આખી રાત પસાર થઈ. ભાઈ સાથે તકરાર થાય તો કેટલા - લશ્કરને પિત નાયક બને અને ભાઈ કેટલાને ખૂટવી શકે એની એણે. ગણતરી કરવા માંડી. એને વચ્ચે વચ્ચે પિતાના ભાઈને બોલાવવાની મરજી થઈ, સામ સામે બેસી રાજ્ય સંબધી ચોખવટ કરવાની મરજી પણું થઈ, પણ એમ કરવા જતાં પોતે નબળો કે નમાલે છે એ ખ્યાલ ભાઈને આવે એટલે એ વાત ઠીક ન લાગી. એણે મનની સાથે બળાબળના આંકડા મૂક્યા, એણે પદાતિ લશ્કર, (પાયદળ) - ઘોડેસ્વાર લશ્કર, (હયદળ) હાથી અને રથના સરવાળા કર્યા, એણે નજીકના રાજામથી કયા રાજાનો આશ્રય લઈ ભાઈ કંડરીક પિતા પર આક્રમણ કરે તેની ગણતરી કરવા માંડી અને આવા માનસિક વિચારમાં અને એજનામાં અત્યંત કષ્ટ સાથે રાત્રી ઢંગધડા વગરની તંદ્રામાં અને માથા કે મેળ વગરના વિચારમાં પસાર ચંઈ. રાત્રે ચાર વાગે પાછી યશેલદ્રા સાભરી. ગમે તેરા કરીને તેને હાથ નો કરવી જોઈએ, એ વિચારે મગજ પર કાબૂ લીધે એટલે વળી ભાઈ - કંડરીક સાથેનું માનસિક યુદ્ધ જરા બાજુ પર રહી ગયુ,
રાજાની પાસે એક “વિટ હતો. દરેક રાજા પાસે આવો એકાદ પુરૂષ હોય છે. એ ઘણા ચાલાક, પાજી, લુચ્ચા અને ચબરાક હોય છે. એ વાત વાતમાં કરી કરે તો પણ એને ચલાવી લેવામાં