________________
૧૦૭
મંત્રસાધકની સાગ્યતા અને એ રીતે વિડંબનાને પાત્ર થાય છેમાટે જ મંત્રસાધકે બુદ્ધિને કેળવી બુદ્ધિમાન થવાની જરૂર છે.
અહીં કોઈ એમ કહેતું હોય કે “બુદ્ધિ કેળવી કેળવાતી નથી, એ તે કુદરતે આપી હોય તેવી જ રહે છે, તે અમે એ વસ્તુમાં સંમત થતા નથી. જે બુદ્ધિ કેળવી શકાતી ન હેય તે શિક્ષણ, સાહિત્ય, ઉપદેશ આદિનું પ્રયોજન શું? આ બધી વસ્તુઓ બુદ્ધિ કેળવવા માટે જ છે, એટલે મંત્રસાધકે તેને ઉચિત ઉપયોગ કરવાનું છે અને એ રીતે પિતાની બુદ્ધિને કેળવી ઉત્તમ પ્રકારની બનાવવાની છે.
હવે છેલ્લી અને સહુથી મહત્વની વાત. જેને મંત્રસાધના કરવી છે, તેણે સદ્ગુરુ પાસેથી મંત્રબીજ અને મંત્રપદની ચોગ્ય રીતે ધારણ કરી લેવી જોઈએ અને તેને અક્ષરશઃ યાદ રાખવા જોઈએ. તે જ તેને જપ તથા તેનું ધ્યાન ચગ્ય સ્વરૂપે થઈ શકે અને સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી શકાય.
અન્ય તંત્રગ્રંથોમાં પણ મંત્રસાધકની ગ્યતા અંગે વર્ણને કરેલાં છે, પણ તે બધાને સાર આમાં આવી જાય છે, એટલે તેને સ્વતંત્ર નિર્દેશ કરતા નથી.
આ વિવેચનના સારરૂપે અહીં ૨૪ નિયમ આપીએ. છીએ, જે સહેલાઈથી ધ્યાનમાં રહી જાય એવા છે.
(૧) શુરવીર બનવું. (૨) દુષ્ટ કમેને ત્યાગ કર. (૩) ગુણે વડે ગંભીર થવું.
