________________
3
ગુજરાતના સંતકવિઓએ ગુરુની મહત્તા નિમ્ન
શબ્દોમાં વ્યક્ત કરી છે ગુરુ દીવા ગુરુ દેવતા, ગુરુ વિષ્ણુ ગમ નવિ હૈાય; ગુરુ કડ્ડીએ માતાપિતા, ગુરુથી અધિક ન કોય.
સત્રસાધન માટે ગુરુની આવશ્યકતા
*
દીવા ગુરુ દેવતા, ગુરુ વિષ્ણુ ઘાર અધાર; ગુરુવાણી વેગળા, તે રવડયા સસાર. લલિતાસહસ્રનામમાં ભગવતીનુ એક નામ ‘ગુરુ મૂર્તિ, પણ કહ્યું છે. તેના અથ એ છે કે જેનું શરીર ગુરુની મૂર્તિરૂપ છે એવી.' તાત્પર્ય કે દેવતા અને ગુરુનુ સ્વરૂપ એક જ છે, તેઓ સમાન કક્ષાના છે.
ગુરુના મહિમા આવા અનેરા હાઈને જ મંત્રસાધકે તેમના શરણે જવાનુ છે અને તેમને સાક્ષાત્ દેવ માની તેમની સેવા–ભક્તિ કરવાની છે. જો અંતરમાં ગુરુભક્તિ ન હાય તા મંત્રસાધના સલ થવાની કોઈ શકયતા નથી. કહ્યું છે કે
•
गुरुभक्तिर्विहीनस्य, तपो विद्या कुलम् । व्यर्थ सर्व शवस्यैव, नानाऽलश्कारभूषणम् । જેમ મડદાંને ધારણ કરાવેલાં વિવિધ પ્રકારનાં આભૂ ષણા વ્યર્થ છે, તેમ ગુરુભક્તિથી રહિત સાધકનાં તપ, વિદ્યા, વ્રત અને કુલ વ્યર્થ છે.'
તંત્રત્રથામાં એવુ કથન છે કે—
यस्य देवे पराभक्तिर्यथा देवे तथा गुरौं । तस्यैते कथितार्थाः प्रकाशन्ते कुछेश्वरि ! |