________________
કવિજીનાં કથારને આપનું ધળું ! જે લેહી આપના શરીરમાં વહી રહ્યું છે, એ જ મારામાં પણ વહી રહ્યું છે. એટલે જે આપ શરીરને આવું કરવાનું કહેતા હૈ તે, મને એ નથી સમજાતું કે, એની કેવી રીતે આવું કરવું અને શા માટે આવું કરવું ?”
ચંડાળની વાત સાંભળીને આચાર્ય અચંબામાં પડી ગયા. એમણે કાનની બૂટ પકડીને કહ્યું : “અત્યાર સુધી તે વેદાંતની કેવળ મોટી મોટી વાતે જ કર્યા કરી, પણ મારા મનને કાંટે આજ લગી કાઢી શકયો ન હતો; મનને વિષવિકાર હજી દૂર થયો ન હતો. એને આજે તમે કાઢી નાચો. તમે જ મારા સાચા ગુરુ છે. તમે મારાં નેત્રો ઉઘાડી દીધાં!” [અહિંસા દર્શન, પૃ. ૨૭૯ ]
૧૮
એની માતા મૃરી મરશે!
એક ક્ષત્રિય કુલપુત્રના ભાઈનું ખૂન કરીને ખૂની ભાગી ગયે. ભાઈના ખૂનથી કુલપુત્રનું કાળજું કોરાઈ ગયું; આંખમાંથી જાણે શ્રાવણ-ભાદર વરસવા લાગ્યા. લમણે હાથ મૂકીને શોકમગ્ન ચહેરે એ, પાગલની જેમ, શૂન્ય આકાશ તરફ તાકી રહ્યો.
ત્યારે વીર ક્ષત્રિયાણીનું સૂતેલું ક્ષત્રિયપણું જાગી ઊઠયું. એની વૃદ્ધ માતાએ શોકાકુલ પુત્રને હાકલ કરીઃ “માથું પછાડવુ, આંસુ પાડવાં અને શેકમાં ડૂબી, જવું એ તે