________________
કવિજન થારને
લેકે નવાઈ પામ્યા, બેલ્યા “પણ મહારાજ ! આને ખાવા કેવી રીતે ?”
રામચંદ્રજીએ સમજાવ્યું. “હું વનવાસ ગયે ત્યારે તમને લેકોને રેટી ખાતા મૂકી ગયા હતા અને એમ જ સમજતો હતો કે તમે લેકે અન્ન ખાતા હશે ચૌદ વર્ષે પાછા ફરીને તમારી મનોદશા જોઈ તો મને લાગ્યું કે અધ્યાના લેકે હવે અન્નના બદલે હીરા-મેતી અને ઝવેરાત ખાવા લાગ્યા હશેજ્યારે મેં તમને રોટીની વાત પૂછી તે તમે લોકે હસવા લાગ્યા. તેથી મેં માન્યું કે તમને હવે રેટીની જરૂર નહીં રહી હાય !”
લેકે રામની વાત સાંભળીને અવાક બની ગયા.
રામે એમને સમજાવ્યું. “આ હીરા અને ઝવેરાત તે શરીરનાં ઘરેણાં છે; બાકી, સાચુ સત્ય તે રેટી જ છે!” [ જીવન-દર્શન, પૃ ૮૧; અહિ સા-દર્શન, પૃ ૩૫૬ ]
૧૧
ફક્ત રોટી
એક હતે બ્રાહ્મણ. એ સાવ દરિદ્ર હતું અને ધન વગર હમેશા બેચેન રહેતો હતો ધન મેળવવા માટે એણે ઘણાં ફાફાં માર્યા, ન કરવાના કામે પણ કર્યા, પણ એમાં કંઈ વળ્યું નહીં !
ધનની શોધમાં બાપડો વર્ષો સુધી પહાડે, નદીઓ અને જંગલમાં રખડતો રહ્યો, પણ એના ભાગ્યનું દ્વાર ના ખૂલ્યું તે ન જ ખૂલ્યું !
