________________
વિજીનાં કથારને
૧૩૫
સ્ત્રીએની આવી સ્થિતિથી ઊપજવી જોઈએ ! તમે એમને માટે પણ કચારેય કંઈ વિચાર કર્યા છે ખરા ?” આચાય ગભીરતાપૂર્વક જાણે કુમારપાળની મુખમુદ્રાને વાંચી રહ્યા.
સમ્રાટના અંતઃકરણમાં ખળભળાટ મચી ગયેા. એણે કહ્યું: “ ગુરુદેવ ! આપે મને ઢંઢાળીને મારી ગાઢ તદ્રાને ઊડાડી દીધી. એ ગરીબ વિધવા બહેનાને રાજ્ય તરફથી જરૂરી મદદ મળતી રહે એવા ખદાખસ્ત આજે જ કરું છું.”
આચાય ના નગર પ્રવેશના ઉત્સવ વખતે જ સમ્રાટે રાજ્યના ખજાનામાંથી ગરીબ વિધવા બહેનેાને મદદ આપવા માટે દર વર્ષે કેટલાય કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવાનુ... એક મહત્ત્વનું ફરમાન કર્યું. આચાય હેમચંદ્રની ફક્ત એક જ ટકારથી આવી એક પછેડી નહી', પણ જનતાની ગરીબીની. સે'કડા-હજારા પછેડીએ બદલાઈ ગઈ !
C
[ · શ્રી અમર ભારતી ’, જાન્યુઆરી, ૧૯૬૮ ]
७०
સહિષ્ણુતાના જય
સ્વામી વિવેકાનંદ એક વાર રેલગાડીમા મુસાફરી કરતા હતા તેઓ ફર્સ્ટ કલાસના જે ડખ્ખામાં બેઠા હતા, એમાં એ અંગ્રેજ દાખલ થયા. એક સાધુ-સંન્યાસીને ફર્સ્ટ કલાસમાં બેઠેલા જોઈ એમને ખૂબ ગુસ્સા ચડયો; એમની ભ્રૂકુટિ ખેચાઈ ગઈ થાડીક વાર તેા તેએ એમની તરફ ઘૃણા અને કટાક્ષપૂર્ણાંક તાકી તાકીને જોઈ રહ્યા, અને પછી ભારતના સાધુ