________________
બહિરાત્મભાવ-અંતરાત્મભાવ–પરમાત્મભાવ.
૩૫,
આત્માનું પરમાત્મસ્વરૂપે ભાવન’ અને તેના પરિણામે રક્ષણ થાય છે. ત્રણે ભાવનું પૃથફ પૃથક્ વર્ણન કરતાં તેઓશ્રી ફરમાવે છે કે – આતમ બુદ્ધ હે કાયાદિક ગ્રહો, •
બહિશતમ અવરૂપ, સુજ્ઞાની; કાયાદિકના હૈ સાખીધર રહ્યો
- અતર આતમરૂષ, સુજ્ઞાની, સુમતિ ચરણુ. જ્ઞાનાનંદે હે પૂરણ પાવને
, વજિત સકલ ઉપાધિ. સુજ્ઞાનીઅતીન્દ્રિય ગુણ ગણ મણિ આગ,
ઈમ પરમાતમ સાધ, સુજ્ઞાની, સુમંત ચરણ” કાયા, વચન, મન, આદિને એકાંત આત્મબુદ્ધિથી ગ્રહણ કરનાર બહિરાત્મભાવ છે અને તે પાપરૂપ છે. તે જ કાયાદિને સાક્ષીભાવ અંતરાત્મસ્વરૂપ કહેવાય છે અને જે પરમાત્મસ્વરૂપ જ્ઞાનાનંદથી પૂર્ણ છે, સર્વ બાહ્ય ઉપાધિથી રહિત છે, અતીન્દ્રિય ગુણ સમૂહરૂપ મણુઓની ખાણ છે, તેની સાધના કરવી જોઈએ. છે. નવકારના પ્રથમ પદની સાધના બહિરાત્મભાવને છોડાવી, અંતરાત્મભાવમાં સ્થિર કરી, પરમાત્મભાવની ભાવના કરાવે છે, તેથી પુનઃ પુનઃ કરવા ચોગ્ય છે. કહ્યું છે કે
'वाह्यात्मनमपास्य, प्रसत्तिमाजाऽन्तरात्मना योगी । - સતd , મારમ, વિવિયેત્તરમાવાય છે.
–ોગશાસ્ત્ર, પ્ર. ૧૨, ૦ ૬
