________________
દવ્ય-ગુણુ-પર્યાથથી નમસ્કાર, પદથી ઉપાસ્ય બને છે. એ રીતે પાંચેય પરમેષ્ટિએ “નામ” પદથી ઉપાસ્ય બને છે. ' -
દ્રવ્ય-ગુણુ-પર્યાયથી નમસ્કાર નમસ્કાર એ આત્મગુણ છે અને ગુણ-ગુણને અભેદ છે. એ ન્યાયે નમસ્કાર એ આત્મદ્રવ્ય પણ છે. દ્રવ્ય એ પર્યાયને આધાર છે. એ દષ્ટિએ નમસ્કાર એ આત્મદ્રવ્યને શુભ પર્યાય પણ છે.
એ રીતે નમસ્કાર રૂપી આમદ્રવ્ય, નમસ્કાર રૂપી આત્મગુણ અને નમસ્કાર રૂપી આત્મપર્યાય દ્વીપ, ત્રાણ, શરણ, ગતિ અને આધાર છે. અર્થાત્ નમસ્કાર એ સંસારસમુદ્રમાં દ્વીપ છે, અનર્થ માત્રને ઘાતક છે, ભવભયને ત્રાતા છે, ચારેય ગતિનાં જીવોને આશ્રયસ્થાન અને સર્વરૂપી કૂપમાં પડતાં અને આલંબનભૂત છે. - આત્મદ્રવ્ય એ દ્વીપ છે, આત્મગુણ એ ત્રાણ, શરણ અને ગતિ છે તથા આત્મપર્યાય એ ભવકૂપમાં બૂડતા જીવને આધાર છે. , અથવા કવ્ય, ગુણ અને પર્યાયથી આત્મા જ નમસ્કાર રૂપ છે. તેથી અંતતઃ ગુણપર્યાયના આધારભૂત આત્મદ્રવ્ય એ જ દ્વીપ, ત્રાણુ, શરણ, ગતિ અને આધાર છે.
સહભાવી પર્યાયને ગુણ કહે છે, ક્રમભાવી અવસ્થાને ચર્ચાય કહે છે.
નમસ્કાર આત્મગુણ પણ છે અને આત્મપર્યાય પણ છે,
