________________
૧૦૨
અનુઐક્ષા
અહિતાની આજ્ઞાનુ પાલન મુખ્ય અને છે, ત્યાં અને ત્યારે મન, પ્રાણ અને આત્મા પરમાત્મામાં એકાકાર અને છે.
એ રીતે ‘ નમો અરિāતાળ' માત્ર અનુક્રમે ગુરુ, મંત્ર, દેવતા, આત્મા, મન અને પ્રાણની એકતા કરાવી અંતરાત્મભાવ જગાડે છે તથા અતરાત્મભાવમાં સ્થિર કરી પરમાત્મભાવની ભાવના કરાવે છે. એ ભાવના અંતે પરમાત્મભાવ પ્રગટાવી અવ્યાબાધ સુખના ભાક્તા મનાવે છે.
‘નમો' પદમાં રહેલી અમૃતક્રિયા.
"
નો' એ વિસ્મય, પુલક અને પ્રમાદ્યસ્વરૂપ છે. ભવભયને સૂચક પણ નમો પદ્મ છે. નમો' પદ્મ ઉત્તરાઉત્તર ભાવવૃદ્ધિને સૂચવનારે પણુ છે. તેનું પરિણામ ‘તદ્નચિત્ત’ માં આવે છે, અર્થાત્ ચિત્તમાં એકાગ્રતા લાવવા માટે પણ ‘નો” પદ્મ પરમ સાધન અને છે,
ભવના સાચા ભય તા જ ગણાય, કે જ્યારે ઊંઘતા માણસને એમ લાગે કે ‘મારુ' ઘર ખળી રહ્યુ છે,' અને એકદમ અખકીને ઊઠે ત્યારે તેને જેવા ભય સ્પર્શે છે, તેવા ભય સ ́સારરૂપી દાવાનળમાંથી છૂટવા માટે જ્યારે ઉત્પન્ન થાય, ત્યારે તેને સાચા ભવભય ઉત્પન્ન થયું ગણાય.
પેાતાનું ઘર સળગી રહ્યું છે અને માણસ અખકીને ઊઠે, તેમ માનિદ્રામાં સૂતેલે જીવ કર્મ દાવાનળના દાહમાંથી ઉગરી જવા માટે ધર્મ જાગૃતિને અનુભવે, તે સાચા ભવભય છે. ‘નમો’ પદ્મ એ નમસ્કાર કરનારના અંતરમાં જાગેલા ભવભયને સૂચક છે.
