________________
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર
અસ્થિર જણાઈ. સ્થિર અને શાશ્વત આત્મ ઋદ્ધિના સ્વામી થવાના મંગલ કેડ તેમના નમ્ર અંતરે જાગ્યા. રાજા પ્રસન્નચન્દ્રને રાજર્ષિ -બનવાની તાલાવેલી લાગી.
શ્રી વીરને નમન કરી, તેઓ રાજભવને વળ્યા. રાજકાજને બેજો બાલકુમાર અને મહા અમાત્યના શિરે મૂક્યો. પોતે મહાવીર પ્રભુ પાસે દીક્ષાર્થે ગયા રાજા પ્રસન્નચન્દ્ર દીક્ષા લઈને સાધુ બન્યા.
સાંસારિક સર્વ વૈભવ છેડી, આત્માના વૈભવે વળ્યા. ઉગ્ર તપ બને - શાસ્ત્રાભ્યાસથી રાજર્ષિ સૂત્રાર્થના પારગામી થપા.
ભગવાન મહાવીર સાથે વિહરતા રાજર્ષિ એકદા રાજગૃહી નગરીએ આવ્યા. નગરની બહાર જઈ તેમણે ઉગ્ર તપની શરૂઆત કરી. એકાંતમાં એક પગ પર શરીરને ભાર ઝાલી, બે બાહુ ઊંચા ગગન તરફ લબાવી, દષ્ટિ નાસિકાગ્રે સ્થિર કરી તેઓ ધ્યાનમાં જોડાયા.
શ્રી વીરના દર્શને જવાનો રસ્તો ધ્યાન મગ્ન મુનિની બાજુમાં ચઇને જ પસાર થતો હતો. જે જે નગરજનો ત્યાંથી પસાર થતાં, તેમનું ઉનત મસ્તક પ્રસનચદ્ધ મુનિને જોતાં જ ઢળી પડતું. રાજ-ગૃહીના રાજા શ્રેણિક પિતાના રસાલા સહિત આજ માર્ગેથી શ્રી વિરને વન્દન કરવા રવાના થયા. મુનિને ઉચ્ચાસને સ્થિત થયેલા જોઈને જ રાજાના ઘણા સુભટે નમી પડયા. સુભટોમાં દુર્મુખ નામે એક સુભટ હતા. શુભભાવપરાયણ મુનિને નમવું તેને ન રૂછ્યું. તેણે મુનિના અવગુણ ગાવા માંડવા. વરસતી અવગુણની પરંપરાએ મુનિના શુભ ધ્યાનમાં અંતરાય ઊભો કર્યો. શુભ ધ્યાનની સળંગ પ્રકાશ લીટી વચ્ચે એક કાળી વાદળી આવી. તે વાદળીમાંથી ક્રોધ વરસ્યો, સમતારંગી મુનિ પ્રસન્નચન્દ્ર ક્રોધ જળ ભીંજાયા. રાજાના સુભટો સાથે માનસિક યુદ્ધ કરવા લાગ્યા. મુનિ ધર્મથી દૂર ને દૂર - કોપના પૂરમાં તણાવા લાગ્યા.