________________
૬૪'
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર
જતા સર્વ સાધુના ચરણ સ્પર્શથી તેમને જરા માઠું લાગ્યું. પૂર્વ જીવન સ્મૃતિ પટ તરી આવ્યું. સુખાકારી આવાસને પુષ્પ શવ્યા નજરમાં તરવા લાગ્યાં. સાધુ જીવન આ રીતે વ્યતીત કરવું તેમને ન ગમ્યું.
પ્રભાત થયું. મેવકુમાર મુનિ શ્રી મહાવીર પાસે આવ્યા. તેમને જોતાં જ શ્રી મહાવીર બોલ્યા, “હે મેવ! તે રાત્રીના ચારે ય પ્રહર દુખમાં ગાળ્યા છે અને ઘેર જવાને વિચાર કર્યો છે. આ વાત ખી છે?’ મેઘમુનિએ કહ્યું, “હા, પ્રભુ ખરી છે. ” “હે મેઘમુનિ ! આ દુ:ખ તે કંઈ નથી એના કરતાં તો તે પાછલા ભવમાં ભોગ વેલાં. દુ:ખ અતિ ભય કરે છે.' એમ કહીને શી વીર મેઘમુનિને તેમના પૂર્વજન્મની દુઃખ પૂર્ણ કથા કહી સંભળાવી, ભગવંતના ઉપદેશ સ્મરણથી મેઘમુનિને જાતિ સ્મરણ જ્ઞાન થયું, ને પ્રભુના કહેવા પ્રમાણે સઘળું જોવા મળ્યું. તે સઘળું જોતાં, સંસાર પ્રતિને તેમને રાગત તુ તૂટી ગયો અને શ્રી વીરને વદી, ચારિત્ર ધર્મમાં લીન થયા.
નંદિષણ મુનિએ સામયિકથી માંડીને દશ પૂર્વ સુધીનો અભ્યાસ કર્યો ને પછી ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારના તપ કરવા લાગ્યા. તપના બળે તેમને ઘણા પ્રકારની લબ્ધિઓ પ્રાપ્ત થઈ.
૧ મનુષ્યને સાંપડતી ઉચ્ચ પ્રકારની પ્રત્યક્ષ ઋદ્ધિ-શક્તિ તેજ લબ્ધિ કહેવાય. તપોબળ સિવાય લબ્ધિ ન સાંપડે. • લબ્ધિના મુખ્ય અઠ્ઠાવીસ પ્રકાર છે
૧ આસકિ લબ્ધિ. આ લબ્ધિ જેને પ્રાપ્ત થાય, તેના સ્પર્શ થી અનેકના રોગ મટી જાય.
૨ વિપસહિ લબ્ધિ. જે મહાનુભાવને આ લધિ પ્રાપ્ત થઈ હેય, તેના મૂત્ર અને મળાદિક પણ અમે તેના ગમે તેવા રાગ મટાડી શકે