________________
૧૧૬
વિહાર શ્રી મહાવીર અને હું સંસારીની રૂએ ઈ.' શાલિભદ્રના કહેવાનો આશય લિ. ભદ્રની પત્ની સમજી ગઈ, તે ભદ્રામાતા પાસે ગઈ. ત્યાં તેણે પિતાનું દુખ ગાયું ભદ્રામાતા બધું જ જાણતાં હતાં, તેમને અત્યારે કશું જ બોલવા જેવું રહ્યું ન હેતું. -
રેજ રાત પડતી ને શાલિભદ્ર એ રીતે પોતાની એક એક સ્ત્રોને. ત્યાગ કરતે. - શાલિભદ્રને સુભદ્રા નામે એક બહેન હતી. તેના લગ્ન રાજગૃહીના જ પ્રતિષ્ઠિત શ્રીમંત યુવાન સાથે થયા હતા. તે યુવાનનું નામ ધન્યકુમાર. નામ પ્રમાણે જ તેનામાં ગુણ હતા. લક્ષ્મીનો તે લિાકે હતા. પ્રબળ પુણ્યના યોગે લક્ષ્મી તેને સાથ ન છોડતી. ધન્યશેને પોતાની માલિકીની પાચસો દુકાન હતી. વ્યાપાર નિપુણ પાંચ હજાર વાતર ત્યાં પોષાતા. અનેક ગામોમાં તેના તરફથી દાનશાળા ચાલતી હતી. કેવળ લિમી સંચય તેને આદર્શ નહોતો. તેમને અમુક હિસ્સો તે પરજનહિતાય વાપરતો. સુભદ્રા ઉપરાત બીજી સાત સ્ત્રીઓનો તે ભરચાર હતો. તેની આઠ સ્ત્રીઓમાંની પ્રત્યેક એક એક ગોકુળને ચલાવતી. એક ગોકુળમાં દશ હજાર દૂધાળાં ઢાર હેય. ધન્યકુમારને આંગણે એ રીતે એંશી હજાર 'જી પષાતા.
ગાયનું પોષણ, તે તે જમાનાનું ખાસ લક્ષણ હતું. દુધાળ તેરની રક્ષા પાછળ તે સમયના માને પિતાનું એક જ ધ્યેય પૂર્ણ - ચતું જોતા અને તે, આર્યસંસ્કૃતિની ઉજજવળતા. આર્યસંસ્કૃતિને હરહમેશ ઉજીઆળો રાખવા માટેના ઉપાયોમાંના એક તરીકે દૂધાળા ઢોરની વ્યવસ્થિત જીવનરક્ષા છે. ગૌરક્ષાને પ્રશ્ન આજની દુનિયામાંથી લગભગ નાબૂદ થઈ રહ્યો છે. પણ ગામના જીવન સાથે આપણું જીવન એટલા નજીકના સંબંધથી જોડાયેલું છે કે તેની બરબાદીમ આપણો આડકતરો પણ વિનાશ જ છે.
ગામમાં બેના તરફથી
કેવળ લક્ષ્મી
તેમનિ અસક
