________________
શાલિભદ્ર-ધન્યકુમાર
૧૦૯
રાજા વિચારમાં પડયો, હું જે કાંબળે ન ખરીદી શકો, તેજ કબળે મારા પ્રજાજને ખરીદી અને તેને જીવ પેરે સાચવી રાખવાને બદલે માત્ર એક જ દિવસમાં અરે થોડા જ કલાકમાં–માત્ર પગ લૂછવા તરીકે ઉપયોગ કરીને ગટરમાં ફેકી દયે, ત્યારે મારા કરતાં પણ તેનો વૈભવ કેટલો બધે વધારે અને એવા વિમવી પ્રજાજનને હું ઓળખું પણ નહિ ! મારે તેને મળવું જ જોઈએ. રાજાએ માણસ એકલી શાલિભદ્રને મળવા તેડાવ્યો. નોકર પાછો ફર્યો ને “શાલિભદ્ર કેઈને પણ મળવા બહાર જતો નથી.” એવા ભદ્રા શેઠાણુના શબ્દો તેણે શ્રેણિકને કહ્યા.
શ્રેણિક રાજા પોતેજ શાલિભના ભવને જવા તૈયાર છે. તે . અંગે તેણે ભદ્રા શેઠાણુને કહેણ મોકલી દીધુ ભદ્રામાતાએ રાજાના , આદરને યોગ્ય તૈયારીઓ કરી રાજમહેલથી તે પોતાના ભવન સુધીના રાજમાર્ગ પર અતલસ કીનખાબ પથરાવી દીધા. રસ્તાની રોનક : નિહાળતો રાજા ભદ્રામાતાનું મંદિરે આવ્યા. શેઠાણીએ તેમના સત્કાર
કર્યો,
રાજા આવ્યાની ખબર આપવા, ભદ્રામાતા શાલિભદ્રને સાતમા . ભવનની નીચે ઊભા રહ્યા, ને બૂમ મારી, “શાલિભદ્ર' આપણે ત્યાં અહેમાન આવ્યા છે. માટે જરા નીચે આવશે?' જે વરતું આવી હોય, તેના વ્યાજબી દાચ ચૂકવીને લઈ લે, એમાં મારે નીચે ઊતરવાની ! જરૂર શી છે? • અગમનિગમના વૈભવે રમતા શાલિભદ્ર જવાબ આપ્યો. “પણ આ કઈ વસ્તુ નથી કે જેને હું ખરીદી શકું." ભદ્રામાતા બેયા. આ તો શ્રેણિક રાજા આવ્યો છે. તે આપણા સ્વામી માલિક ગણાય.’
:રાજા! માલિક! આદિ સત્તાત્મક શબ્દોથી શાલિભદ્ર મૂંઝાયો. તેનું મન ચક્રાવે ચઢ્યું. શું મારે માથે માલિક ! અને તે પણ એક સંસારી જીવ ! અત્યાર સુધી મેં જે વૈભં ભગગ્યા, તે બધાય એક -
