________________
ત્રિપૃષ્ટ વાસુદેવ
२७
ગમે તેવે માનવી, જ્યારે પેાતાનુ વિવેક નયન ગૂમાવી બેસે છે, ત્યારે તે એક અન્ય માનવીથી પણ ખૂરી હાલતમાં ફસાય છે. સ ંસારમાં તેનું સ્થાન નહિંવત્ બની જાય છે. તેનું આખું ય જીવન સંતાપમાંજ વ્યતીત જાય છે કરેલી ભૂલ તેને સેકડા વીંછીના ડંખની માફક અવારનવાર વેદના ઉપજાવી જાય છે. છતાં માનવી પહેલાં વિચાર કરતા નથી. તેજ બતાવી આપે છે કે, કર્મસત્તા આગળ માનવી માત્ર પામર છે. નહિતર રિપુપ્રતિશત્રુ રાજાને પોતાની જ પુત્રીના પતિ નવાના ગજબ બનાવ કઈ રીતે બનવા પામત. પરંતુ અકળ છે ગતિ કર્મીની ! છતાં જોઇ જોઇને ચાલનાર માટે આવી ભૂલેલા થવાના સંભવ ઓછો રહે છે. પરિણામતા .ખ્યાલ સાથે નિજના મન્તવ્યને અમલમાં મૂકનાર માટે પણ બનતાં સુધી આવા અવસર નથીજ આવતા.
ત્રિપૃષ્ટના જન્મ :-મૃગાવતી મહિષી ખતી. ભૂપતિના સ્નેહમાં ભૂલતાં તેના દિવસે વ્યતીત થવા લાગ્યા. વિકસ્વર જમા–થયેલ તેના ચારુ અંગે! માતૃપદની સયેાગ્યતાને પ્રમાણુરૂપ બન્યા. એક રાત્રે તેમણે સાત મહાસ્વપ્ના જોયાં *એ સાત સ્વપ્નની દિવ્યકૃતિ પાછળ ઝળકા-વિશ્વભૂતિ મુનિને મહાશુક્ર દેવલોકમાં આનંદ માણતા દિવ્યાત્મા તેમના ગર્ભમાં પુત્રપણે પ્રવેશ પામ્યા. આવેલાં અનુપમ સાત સ્વપ્રો ગસ્થ પુત્રના વાસુદેવપણાનાં સૂચક હતાં. એક અજવાળી રાતે પ્રજાપતિ રાજાના ભવનમાં અજવાળાં પથરાયાં. તેમને સમાચાર મળ્યા કે, પૃષ્ટ પર ત્રણ અસ્થિના બંધવાળા તેજસ્વી પુત્ર રત્નનો તેમને ત્યાં જન્મ થયા છે. રાજા આન ંદિત થયા. પુત્ર જન્મે દરેકને થતાં આન ંદનું મૂળ નિજના વંશના ટકાવને અવલખેલુ હાવા ઉપરાંત દુનિયાની સુવ્યવસ્થાને જીવતપણે રહેતી જેવામાં સમાયલું છે.
•
* વાસુદેવની માતા વાસુદેવ ગર્ભામાં આવતાં સાત સ્વતા નિહાળે છે. ચક્રવતીની માતા ચૌદ મહાસ્વપ્ના અવલોકે છે.
