________________
વગરનું સ્વેચ્છાનુસારી ઉન્માદી જ્ઞાન તે મિથ્યાજ્ઞાન હોઈ આત્માર્થ સાધક હેતું નથી. કિન્તુ આત્માથે કથંચિત્ . બાધક હોય છે.
આ સંબધે મિથ્યાષ્ટિભવાભિનંદી આત્માઓની. ધર્મક્રિયાઓ સંબંધી શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે“બાપ-પૂર્દિ–ૌરવબત્તિવયતઃ | भवाभिनंदी यां कुर्यात्, क्रियां साध्यात्मवैरिणी ॥
શાસ્ત્રમાં ભવાભિનંદી જીવેનાં જે અગિયાર લક્ષણો - જણાવેલ છે તે માંહેથી આહારને અર્થે પૂજાવાને અર્થે, વસ્ત્ર–પાત્રાદિકને અર્થે કે ગૌરવ વધારવાને અર્થે ઈત્યાદિ. કઈ પણ લક્ષણની મુખ્યતા સહિત જે જે આરાધના કરાતી હોય છે તે સઘળીએ અધ્યાત્મભાવની વૈરિણી જાણવી.
પ્રથમ જણાવ્યા મુજબ આત્માર્થ સાધક યથાર્થ (સમ્યફ) જ્ઞાન તેમજ અયથાર્થ (મિથ્યા) જ્ઞાનને અનુલક્ષીને. સાધક-આધક પ્રવૃત્તિ-નિવૃત્તિમાં જે-જે પ્રકારે જે-જે જી. જોડાયેલા છે; તેઓનું કિંચિત્ સ્વરૂપ નીચે મુજબ જાણવું..
પ્રથમ તો એ જાણવું જરૂરી છે કે પ્રત્યેક આત્માથી આત્માઓને, અનેકાંત યાને સ્યાદવાદને અનુલક્ષીને, નય-- નિક્ષેપ-પ્રમાણ સાપેક્ષ ભાવે પૂર્વે જણાવ્યા મુજબ વિધિ–. નિષેધનું અનુસરણ અવિસંવાદીપણે આત્મહિતકર જાણવું..
આ સંબંધે મુખ્ય ચાર પ્રકારના સામાયિક ભાવના અનુભવને પ્રત્યક્ષ પ્રમાણ રૂપે જાણીને યથાશક્તિ ચારે.
