________________
આત્મસંતોષનો ભેદ, ગીતાર્થ–ગુરૂ ભગવંત પાસેથી નિશંક સ્વરૂપે જાણવું જરૂરી છે.'' . . . ' '૮૧. પ્રશ્ન –સર્વ જીવેને માટે સામાન્યથી આત્મશુદ્ધિને કમ જણાવે ? " ૮૧. ઉત્તર–પ્રથમ તે સર્વ સામાન્ય ભાવથી, જ્યારે સંસારી જોબઘચ ગોળ પાષાણના ન્યાયે” જાણે અજાણે પણ સવિશેષ અકામ નિર્જરા અને પુણ્યબંધ વડે અનુક્રમે સંસારમાં બાદર એકેન્દ્રિયથી માંડીને ઉત્તરોત્તર સંક્સિપંચેન્દ્રિય પણું પ્રાપ્ત કરે છે, ત્યારે દ્રવ્યથી તેમજ ભાવથી આત્મશુદ્ધિના અધિકારી બને છે. તેમાં દ્રવ્યથકી આત્મશુદ્ધિ-ચગાવંચક–કિયાવંચક અને ફળાવંચકતા થકી જાણવી. તેમજ ભાવથકી આત્મશુદ્ધિની હેતતા મુખ્યતાએ તે, મેહનીય કર્મના ક્ષય-ઉપશમ અને ક્ષયપશમાનુસારે જાણવી.
૮૨. પ્રશ્ન – ગાવંચક, કિયાવંચક તેમજ ફળાવચકતાનું સ્વરૂપ જણાવે ?
૨. ઉત્તર ઃ—જે આત્માને, સુદેવ–સુગુરૂ અને સુધર્મની સાચી ઓળખાણ થાય છે, તેને ચગાવંચકતાની પ્રાપ્તિ જાણવી. તે થકી પિતાના મન, વચન અને કાયયોગને ૧૮ પાપકર્મથી નિવર્તાવી, આત્મિક જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રાદિ ગુણોની પ્રાપ્તિ અર્થે વ્રતાદિ સાપેક્ષ—પ્રવર્તાવવા, તેને કિયાવંચકતા જાણવી, અને તે થકી સમ્યજ્ઞાન-દર્શનચારિત્રાદિ ગુણોને, જે-આવિર્ભાવ થવો તેને ફળાવચકતા જાણવી.