________________
૧૭૪
અહિતકારી જાણને, તેને પરિહાર કર જોઈએ. વળી આ પણ જાણવું જરૂરી છે કે આત્મહિતકારી વચને પણ ઉત્કૃષ્ટ-મધ્યમ અને જઘન્ય એમ- ત્રિવિધ સ્વરૂપે હિતકારી હોય છે. તેમાં પ્રથમ જે વચને માત્ર સમ્યફદ્રવ્ય કૃતજ્ઞાન સાપેક્ષ હોય છે, તે જઘન્યભાર્થે ઉપકારી -થાય છે. વળી જે સમ્યગૂ-દર્શનયુક્ત-શ્રુતજ્ઞાન સાપેક્ષ - વચને હોય છે, તે મધ્યમભાવે ઉપકારી થાય છે. તેમજ
જે સમ્યગ-દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રયુક્ત સંયમધર આત્માના - વચને હોય છે, તે ઉત્કૃષ્ટભાવે આત્મોપકારી થાય છે, એમ જાણવું. *
આ માટે શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રમાં કહ્યું છે કે– " तीसे सो वयणं सोचा, संजयाइ सुभासियं; अंकुसेण जहा नागो, धम्मे संपडिवाइओ."
૬૨. પ્રશ્ન :–સર્વજ્ઞ અને સર્વદશી શ્રી. વીતરાગ --પરમાત્માઓએ અનાદિ-અનંત જગતના સમસ્ત ત્રિવિધ શિદ્વાશુદ્ધ સ્વરૂપમાં સ્વાદથકી જણાવેલ અને છાવસ્થ ગણધર ભગવંતાએ રચેલા નય-પ્રમાણુ સાપેક્ષ શાસ્ત્રવચનોમાં યથાર્થ અવિરૂદ્ધતા કેવી રીતે યોજવી?
દર, ઉત્તર –જે કંઈપણ શાસ્ત્ર-વચનથી પોતાના આત્માએ (૧) પૂર્વે બાંધેલા કર્મોની, (૨) ઉદયમાં આવેલા કર્મોની, (૩) ગવાતા કર્મોની, (૪) વર્તમાનમાં શુદ્ધાશુદ્ધ બાહા તેમજ અત્યંતરભાવે કરાતા કર્મોની, (૫) બાહ્યાણૂલ
